Heb je je ooit afgevraagd wat fobieën veroorzaakt? Onderzoekers hebben verschillende theorieën gepresenteerd over de factoren die de kans op het ontwikkelen van een fobie kunnen vergroten.
Wat is een fobie?
Een fobie is een overweldigende en onredelijke angst voor een object of situatie die weinig reëel gevaar oplevert, maar angst en vermijding oproept.
In tegenstelling tot de korte angst die de meeste mensen voelen wanneer ze een toespraak houden of een test afleggen, is een fobie langdurig, veroorzaakt ze intense fysieke en psychologische reacties en kan ze uw vermogen om normaal te functioneren op het werk of in sociale situaties beïnvloeden.
Er bestaan verschillende soorten fobieën. Sommige mensen zijn bang voor grote, open ruimtes. Anderen kunnen bepaalde sociale situaties niet tolereren. En toch hebben anderen een specifieke fobie, zoals angst voor slangen, liften of vliegen.
Niet alle fobieën hebben behandeling nodig. Maar als een fobie uw dagelijks leven beïnvloedt, zijn er verschillende therapieën beschikbaar die u kunnen helpen uw angsten te overwinnen - vaak permanent.
Fobieën zijn onderverdeeld in drie hoofdcategorieën:
- Specifieke fobieën: Een specifieke fobie houdt een irrationele, aanhoudende angst in voor een specifiek object of een specifieke situatie die niet in verhouding staat tot het werkelijke risico. Dit omvat angst voor situaties (zoals vliegtuigen of besloten ruimtes); natuur (zoals onweer of hoogte); dieren of insecten (zoals honden of spinnen); bloed, injectie of verwonding (zoals messen of medische procedures); of andere fobieën (zoals harde geluiden of clowns). Er zijn veel andere soorten specifieke fobieën. Het is niet ongebruikelijk om fobieën te ervaren over meer dan één object of situatie.
- Sociale angststoornis: Meer dan alleen verlegenheid, sociale angststoornis (voorheen bekend als sociale fobie) omvat een combinatie van buitensporig zelfbewustzijn en angst voor publieke controle of vernedering in gewone sociale situaties. In sociale situaties is de persoon bang om afgewezen of negatief beoordeeld te worden of is hij bang anderen te beledigen.
- Angst voor open ruimtes (agorafobie): Dit is een angst voor een feitelijke of verwachte situatie, zoals het gebruik van het openbaar vervoer, het zijn in open of afgesloten ruimtes, in de rij staan of in een menigte zijn, of alleen buitenshuis zijn. De angst wordt veroorzaakt door angst voor geen gemakkelijke manier om te ontsnappen of te helpen als er een intense angst ontstaat. De meeste mensen met agorafobie ontwikkelen het na een of meer paniekaanvallen, waardoor ze bang zijn voor een nieuwe aanval en de plaats vermijden waar het plaatsvond. Voor sommige mensen kan agorafobie zo ernstig zijn dat ze het huis niet uit kunnen.
Wat veroorzaakt fobieën?
Factoren die de kans op het ontwikkelen van een fobie kunnen vergroten, zijn onder meer:
- Genetica: Onderzoek heeft aangetoond dat bepaalde fobieën in gezinnen kunnen voorkomen. Tweelingen die afzonderlijk worden opgevoed, op verschillende locaties, kunnen bijvoorbeeld dezelfde fobieën ontwikkelen. Veel mensen met fobieën hebben echter geen familieleden met de aandoening.
- Culturele factoren: Sommige fobieën komen alleen voor in bepaalde culturele groepen. Een voorbeeld is taijin kyofusho, een sociale fobie die bijna uitsluitend in Japan voorkomt. Dit is een angst om anderen te kwetsen of te schaden in sociale situaties. Het is duidelijk anders dan een traditionele sociale angststoornis waarbij de patiënt bang is persoonlijk in verlegenheid gebracht of vernederd te worden. Het is daarom mogelijk dat cultuur een rol speelt bij de ontwikkeling van fobieën.
- Gedrags- en omgevingsfactoren: Veel fobieën zijn gebaseerd op gebeurtenissen uit het echte leven die al dan niet bewust worden herinnerd. Een fobie voor honden kan bijvoorbeeld voortkomen uit een aanval als klein kind. Sociale angststoornis kan ontstaan door onhandigheid bij tieners of pesten in de kindertijd. Het is waarschijnlijk dat een combinatie van deze factoren aanwezig moet zijn om een fobie te ontwikkelen. Er is echter meer onderzoek nodig voordat een definitieve conclusie kan worden getrokken.