Aangeleerde hulpeloosheid is die toestand waarin een dier herhaaldelijk wordt onderworpen aan een aversieve stimulus waaraan het niet kan ontsnappen. Uiteindelijk stopt het dier met proberen de stimulus te vermijden en gedraagt het zich alsof het volkomen hulpeloos is om de situatie te veranderen. Zelfs wanneer er kansen worden geboden om te ontsnappen, verhindert deze aangeleerde hulpeloosheid elke actie of initiatief van de kant van het dier.
Hoewel dit concept sterk verbonden is met de psychologie en het gedrag van dieren, kan het ook van toepassing zijn op veel situaties waarbij mensen betrokken zijn. Wanneer mensen het gevoel hebben dat ze geen controle hebben over hun situatie, kunnen ze zich ook hulpeloos gaan gedragen. Deze passiviteit kan ertoe leiden dat mensen kansen voor verlichting of verandering over het hoofd zien. En kinderen zijn niet immuun?
Aangeleerde hulpeloosheid bij kinderen
Aangeleerde hulpeloosheid kan al heel vroeg in het leven beginnen, zelfs in de kindertijd. Geïnstitutionaliseerde baby's, evenals degenen die lijden aan deprivatie van de moeder of onvoldoende moederschap, lopen vooral risico op aangeleerde hulpeloosheid vanwege het gebrek aan reacties van volwassenen op hun acties. Het is ook mogelijk voor moeders die zich hulpeloos voelen om deze kwaliteit door te geven aan hun kinderen.
Aangeleerde hulpeloosheid kan leiden tot zowel angst als depressie. Uw kind kan de verwachting ontwikkelen dat toekomstige gebeurtenissen net zo oncontroleerbaar zullen zijn als eerdere gebeurtenissen. In wezen kan uw kind het gevoel hebben dat hij niets kan doen om de uitkomst van een gebeurtenis te veranderen, dus zegt hij tegen zichzelf dat hij het net zo goed niet eens kan proberen.
Als een kind bijvoorbeeld studeert voor een examen en nog steeds een slecht cijfer krijgt, kan hij het gevoel hebben dat hij geen controle heeft over zijn prestaties, dus kan hij besluiten om helemaal niet meer mee te doen en te studeren. Hij kan deze gevoelens dan generaliseren naar andere aspecten van zijn leven en de motivatie om te slagen verliezen, omdat hij gelooft dat zijn succes buiten zijn controle ligt.
Symptomen van aangeleerde hulpeloosheid kunnen zijn:
- Passiviteit
- Opgeven
- Uitstelgedrag
- Verminderd probleemoplossend vermogen
- frustratierust
- Een laag zelfbeeld
Hoop op verlichting van je hulpeloos voelen
In één onderzoek naar gesimuleerde aangeleerde hulpeloosheid hadden deelnemers die een therapeutische interventie ontvingen na een onoplosbare taak meer kans om succesvol te zijn in het voltooien van een vergelijkbare vervolgtaak dan de groep die de therapeutische interventie niet ontving.
De onderzoekers suggereerden dat de therapeutische interventie de deelnemers voldoende positieve feedback gaf over hun eerste prestaties om de negatieve effecten van aangeleerde hulpeloosheid bij een tweede proef tijdelijk om te keren.
Hulp krijgen
Het is belangrijk om te weten dat niet alle kinderen reageren op oncontroleerbare gebeurtenissen met aangeleerde hulpeloosheid of depressie. Bepaalde biologische en psychologische factoren kunnen de kans vergroten dat een kind aangeleerde hulpeloosheid en/of depressie ervaart.
Als u denkt dat uw kind mogelijk depressief is, of gedurende meer dan een paar weken tekenen van aangeleerde hulpeloosheid vertoont, kunt u hem het beste door een professional laten beoordelen voor een nauwkeurige diagnose en behandeling.
Er zijn enkele beoefenaars van de geestelijke gezondheidszorg die geloven dat het mogelijk is om aangeleerde hulpeloosheid te vervangen door "aangeleerd optimisme" met behulp van cognitieve therapietechnieken.
Andere mogelijke technieken zijn om uw kind te leren zijn eigen negatieve gedachten te betwisten en zijn probleemoplossende en sociale vaardigheden te bevorderen. Hier zijn een paar handige ouderscripts om te overwegen:
- "Het lijkt alsof je je ontmoedigd voelt door het slecht doen van je toets na al het studeren."
- "Het kan overweldigend zijn als je een goede vriend bent voor anderen en ze je niet de gunst teruggeven."
- 'Je voelt je somber en eenzaam door dingen die niet goed voor je zijn. Hoe kunnen we dit samen oplossen?'
- "Je wilt taken opgeven of uitstellen als dingen te moeilijk zijn. Dat lijkt me logisch. Ik ben er voor je en kan je helpen wanneer je het nodig hebt."
