Hoewel het voor sommigen misschien verrassend is, is er een al lang bestaand verband tussen epilepsie en verschillende vormen van geestesziekte. Bij patiënten met temporale kwab epilepsie, een vorm van epilepsie waarbij aanvallen beginnen in de temporale kwab van de hersenen, zijn sommige schattingen inderdaad dat 70% voldoet aan diagnostische criteria voor ten minste één vorm van geestesziekte en de meest voorkomende zijn stemming en angst aandoeningen.
Hoewel de aantallen van studie tot studie verschillen, suggereert onderzoek dat tussen 10% en ongeveer 20% van de mensen met temporale kwab epilepsie een obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) heeft. Dit percentage is veel hoger dan zou worden verwacht in de algemene bevolking, waar de prevalentie meer dan twee procent is
Hoewel veel vormen van epilepsie een verhoogd risico op OCS met zich meebrengen, lijkt temporale kwab-epilepsie de sterkste link te hebben.
Wat is epilepsie?
Alvorens de relatie tussen OCS en epilepsie te bespreken, kan het nuttig zijn om eerst te definiëren wat epilepsie is.
Epilepsie treft tot één procent van de bevolking. Hoewel er veel soorten epilepsie zijn, gaat elke vorm van verstoring gepaard met een verstoring van de communicatie tussen neuronen in de hersenen. Wanneer de normale communicatie tussen zenuwcellen wordt verstoord, kan dit leiden tot een patroon van neuronale activiteit dat bekend staat als een aanval.
Aanvallen kunnen vele vormen aannemen en kunnen variëren van subtiele veranderingen in het bewustzijn tot volledige, zogenaamde 'grand mal'-aanvallen. Bij deze vorm van aanval gaat het bewustzijn verloren en gaat het hele lichaam in hevige stuiptrekkingen. Dit zijn de soorten aanvallen waarmee het grote publiek het meest vertrouwd is.
Mensen met epilepsie krijgen meestal veel aanvallen en hebben vaak medicatie nodig om de aanvalsactiviteit onder controle te houden. In zeldzame gevallen kan een hersenoperatie nodig zijn om bepaalde hersengebieden te verwijderen om de aanvallen onder controle te krijgen en de kwaliteit van leven terug te krijgen.
Vergelijkbaar gedrag van OCS en epilepsie
Interessant is dat is waargenomen dat mensen met epilepsie in de temporaalkwab vaak een specifiek gedragspatroon vertonen dat wordt aangeduid als: interictaal gedragssyndroom.
Dit gedragssyndroom lijkt veel op OCS omdat het vaak wordt gekenmerkt door veranderingen in seksueel gedrag, verhoogde religiositeit en uitgebreid, en in sommige gevallen dwangmatig schrijven en tekenen (soms hypergrafie genoemd).
Studies naar persoonlijkheidsvariabelen hebben ook het ontwikkelen van obsessies geïdentificeerd als een kernkenmerk van personen met temporale kwab-epilepsie.
Dit gedrag alleen is lang niet voldoende voor een diagnose van OCS; ze zijn echter de eerste aanwijzing dat er een kwetsbaarheid is voor obsessief, repetitief gedrag bij personen met temporale kwab-epilepsie.
Bij temporaalkwab-epilepsie treedt OCS meestal vroeg na het begin van de aanvallen op. Later optreden van OCS-symptomen bij epilepsie kan verband houden met hersenbeschadiging die optreedt in hersencircuits die worden blootgesteld aan herhaalde aanvalsactiviteit.
Er is gesuggereerd dat epilepsie circuits kan verstoren die verschillende hersengebieden met elkaar verbinden, met name in het limbische systeem, de basale ganglia en de frontale cortex, hersengebieden die sterk betrokken zijn bij de expressie van OCS-symptomen.
Hoewel niet consistent in alle onderzoeken, zijn er ook verstoringen in de neurochemische serotonine waargenomen bij zowel epilepsie als OCS. Hoewel van sommige patiënten is gemeld dat ze een verslechtering van OCS hebben na een operatie om hersengebieden die door epilepsie zijn aangetast te verwijderen, is opgemerkt dat andere patiënten verbetering vertonen.
Behandeling van OCS in de context van epilepsie
Behandeling van OCS in de context van epilepsie lijkt sterk op OCS die alleen voorkomt. Psychologische behandelingen zoals exposure- en responspreventietherapie of cognitieve gedragstherapie zijn een goede eerste keuze; vanwege de cognitieve veranderingen die soms bij epilepsie optreden, kan het echter nodig zijn de behandeling dienovereenkomstig aan te passen.
Behandeling met medicatie is ook mogelijk; omdat sommige medicijnen die worden gebruikt om OCS te behandelen de drempel voor aanvallen kunnen verlagen, moeten deze echter met de nodige voorzichtigheid worden gebruikt.
Bovendien moeten mogelijk negatieve interacties tussen OCS-medicatie en anti-epileptica worden gecontroleerd. Als u medische behandeling zoekt voor OCS, informeer dan uw huisarts of psychiater over alle onderliggende medische aandoeningen.
Studies suggereren dat OCS in de context van epilepsie vaak schromelijk ondergediagnosticeerd wordt. Dit is belangrijk omdat wanneer OCS en epilepsie samen voorkomen, het risico op depressie aanzienlijk toeneemt. Depressie maakt de behandeling van OCS en epilepsie moeilijker, vermindert de therapietrouw en verhoogt het risico op zelfmoord.
Als u zelfmoordgedachten heeft, neem dan contact op met de National Suicide Prevention Lifeline op: 1-800-273-8255 voor ondersteuning en hulp van een getrainde counselor. Bel 112 als u of een naaste in direct gevaar verkeert.
Zie onze Nationale Hulplijn Database voor meer informatie over geestelijke gezondheid.