De basis van cognitieve gedragstherapie (CGT) is het identificeren van cognitieve vervormingen (foutieve of nutteloze manieren van denken) om een aantal problemen effectief te behandelen, variërend van depressie en angst tot verslaving en eetstoornissen. Deze vervormde denkpatronen veroorzaken negatieve gevoelens, die op hun beurt een verslaving kunnen verergeren.
David Burns, MD, een pionier in CGT, identificeert 10 vormen van verwrongen denken in zijn bestseller uit 1999, 'The Feeling Good Handbook'. Hier zullen we elke cognitieve vervorming definiëren met behulp van hypothetische voorbeelden om te laten zien hoe dit soort denken kan leiden tot verslaving of terugval.
Alles of niets denken
Alles-of-niets-denken kan gemakkelijk leiden tot terugval. Bij deze manier van denken wordt gekeken naar de dingen in absolute termen. Alles is zwart of wit, alles of niets.
Joan voelt zich bijvoorbeeld een mislukking om nuchter te worden. Elke keer dat ze een misstap heeft, in plaats van toe te geven dat ze een fout heeft gemaakt en te proberen er overheen te komen, drinkt ze dezelfde avond dronken, in de veronderstelling dat ze het al heeft opgeblazen.
Overgeneralisatie
Overgeneralisatie vindt plaats wanneer u een regel maakt na een enkele gebeurtenis of een reeks toevalligheden. De woorden "altijd" of "nooit" komen vaak voor in de zin.
Hier is een voorbeeld: Ben heeft uit een reeks toevalligheden afgeleid dat zeven zijn geluksgetal is en heeft dit gegeneraliseerd naar goksituaties waarbij het getal zeven betrokken is, hoe vaak hij ook verliest.
Mentale filters
Een mentale filter is een tegenovergestelde overgeneralisatie, maar met dezelfde negatieve uitkomst.
In plaats van één kleine gebeurtenis te nemen en deze op ongepaste wijze te generaliseren, neemt de mentale filter één kleine gebeurtenis en concentreert zich er exclusief op, waarbij al het andere wordt weggefilterd.
Een voorbeeld van hoe mentale filters kunnen leiden tot verslaving of terugval: Nathan heeft het gevoel dat hij cocaïne in sociale situaties moet gebruiken, omdat hij alle goede sociale ervaringen die hij zonder cocaïne heeft eruit filtert en in plaats daarvan fixeert op de keren dat hij niet op cocaïne en anderen leken verveeld door zijn gezelschap.
Het positieve verdisconteren
Het positieve verdisconteren is een cognitieve vervorming die inhoudt dat je goede dingen die je zijn overkomen negeert of ongeldig maakt
Joel verleidt bijvoorbeeld dwangmatig vreemden en wijst vervolgens vreemden af omdat hij alle positieve niet-seksuele menselijke interacties die hij elke dag heeft negeert, omdat ze niet zo intens of plezierig zijn als seks met een vreemde.
Conclusies trekken
Er zijn twee manieren om overhaaste conclusies te trekken:
- Gedachten lezen: Als je denkt dat iemand op een bepaalde manier gaat reageren, of je denkt dat iemand dingen denkt die niet zo zijn.
- Waarzeggen: Wanneer u voorspelt dat gebeurtenissen zich op een bepaalde manier zullen ontvouwen, vaak om te voorkomen dat u iets moeilijks probeert.
Hier is een voorbeeld: Jamie deed waarzeggerij toen hij geloofde dat hij het leven zonder heroïne niet zou kunnen verdragen. In werkelijkheid kon en deed hij dat.
Vergroting
Vergroting is het overdrijven van het belang van tekortkomingen en problemen, terwijl het belang van wenselijke eigenschappen wordt geminimaliseerd.
Een persoon die verslaafd is aan pijnmedicatie kan het belang van het elimineren van alle pijn vergroten en overdrijven hoe ondraaglijk hun pijn is.
Een voorbeeld van hoe vergroting kan leiden tot verslaving of terugval: Ken besteedt zijn spaargeld aan het zoeken naar een pil om zijn pijn en depressie weg te nemen.
Emotioneel redeneren
Emotioneel redeneren is een manier om jezelf of je omstandigheden te beoordelen op basis van je emoties.
Jenna gebruikte bijvoorbeeld emotionele redeneringen om te concluderen dat ze een waardeloos persoon was, wat op zijn beurt leidde tot eetaanvallen.
"Zou"-verklaringen
Deze uitspraken zijn zelfvernietigende manieren waarop we tegen onszelf praten en die onbereikbare normen benadrukken. Als we dan tekortschieten in onze eigen ideeën, falen we in onze eigen ogen, wat paniek en angst kan veroorzaken.
Een voorbeeld: Cheryl raakte verslaafd aan te veel geld uitgeven aan schoenen omdat ze niet aan haar eigen hoge eisen kon voldoen.
Etikettering
Etikettering is een cognitieve vervorming die inhoudt dat je een oordeel moet vellen over jezelf of iemand anders als persoon, in plaats van het gedrag te zien als iets dat de persoon heeft gedaan dat hem niet als een individu definieert.
Hier is een voorbeeld van hoe etikettering kan leiden tot verslaving of terugval: Shannon bestempelde zichzelf als een slecht persoon die niet in staat was in de reguliere samenleving te passen.
Personalisatie en schuld
Personalisatie en schuld is een cognitieve vervorming waarbij je jezelf, of iemand anders, volledig de schuld geeft van een situatie die in werkelijkheid veel factoren omvatte en waar je geen controle over had.
Anna gaf zichzelf bijvoorbeeld de schuld van kindermishandeling door haar vader, redenerend dat als ze hem niet had aangezet, het nooit zou zijn gebeurd (dit is eigenlijk wat haar vader haar destijds had verteld). Omdat ze het misbruik personaliseerde, groeide ze op met een dwangmatige vermijding van seks, bekend als seksuele anorexia.
Een woord van Verywell
Cognitieve vervormingen zijn de manier waarop de geest ons voor de gek houdt en ons overtuigt van iets dat gewoon niet waar is. Hoewel veel cognitieve vervormingen vaak voorkomen, zijn er enkele die kunnen wijzen op een ernstiger aandoening en een negatieve invloed hebben op onze geestelijke gezondheid, wat kan leiden tot een toename van symptomen van stress, angst of depressie.
Als u denkt dat cognitieve vervormingen uw realiteitszin kunnen veranderen en u zich zorgen maakt over de mogelijke negatieve invloed van deze gedachten op uw levensonderhoud, overleg dan met uw arts over een verwijzing naar een psychotherapeut en zoek uit of cognitieve gedragstherapie voor u kan werken.