Bipolaire stoornis en depressie delen veel van dezelfde symptomen, maar er zijn verschillende belangrijke verschillen tussen de aandoeningen. Depressie (soms "unipolaire depressie" genoemd) en bipolaire stoornis (of "bipolaire depressie") zijn twee verschillende aandoeningen die anders moeten worden behandeld.
Het is erg belangrijk dat een persoon de juiste diagnose krijgt, zodat hij de juiste behandeling kan krijgen. Helaas kan het moeilijk zijn om het verschil tussen de aandoeningen te zien en kan een verkeerde diagnose worden gesteld.
Hoewel klinische depressie niet kan evolueren of een bipolaire stoornis kan worden, kan een persoon bij wie eerder de diagnose depressie werd gesteld, ontdekken dat hij daadwerkelijk een soort bipolaire stoornis heeft. Het kan moeilijk zijn om met een nieuwe of onverwachte diagnose om te gaan, maar het hebben van een nauwkeurige diagnose is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat de aandoening goed wordt behandeld.
Waarom een verkeerde diagnose gebeurt
Hoewel er enkele karakteristieke kenmerken van elke aandoening zijn, overlappen veel symptomen van bipolaire stoornis en depressie elkaar. Wanneer mensen beide aandoeningen tegelijkertijd hebben, of een andere factor zoals middelengebruik, kan het een uitdaging zijn om een nauwkeurige diagnose te stellen.
Symptomen van klinische depressie
Hoewel er verschillende soorten depressie zijn, die unieke kenmerken kunnen hebben, zijn er enkele symptomen die de meeste mensen met een depressie op een of ander moment voelen, zoals:
- Zich diep verdrietig, hopeloos of leeg voelen
- Snel boos, geïrriteerd of gefrustreerd raken
- Te veel slapen (bekend als hypersomnie) of slapeloosheid hebben
- Slechte concentratie of moeite met focussen
- Geen honger hebben of te veel eten
- Een gebrek aan interesse in hobby's, werk, gezelligheid
- Weinig of geen zin in seks
- Zelfbeschadiging, zelfmoordgedachten of -pogingen
Als u zelfmoordgedachten heeft, neem dan contact op met de National Suicide Prevention Lifeline op: 1-800-273-8255 voor ondersteuning en hulp van een getrainde counselor. Bel 112 als u of een naaste in direct gevaar verkeert.
Zie onze Nationale Hulplijn Database voor meer informatie over geestelijke gezondheid.
Meestal moet een persoon gedurende twee weken of langer elke dag symptomen hebben om de diagnose depressie te krijgen.
Mensen met een depressie kunnen ook comorbide angststoornissen hebben. Mensen met een bipolaire stoornis kunnen ook angst ervaren, waaronder gegeneraliseerde angststoornis (GAD).
Symptomen van een bipolaire stoornis
Bipolaire stoornis is een psychische stoornis waarbij een persoon afwisselende perioden van depressie ervaart met symptomen die lijken op unipolaire depressie en perioden van manie. Perioden van manie worden bepaald door een verhoogde stemming en hoge energie.
In een manische toestand kan een persoon zich heel goed voelen. In vergelijking met gevoelens van depressie zijn manische symptomen misschien niet bijzonder verontrustend. Manische episodes kunnen ook zeldzaam zijn, met tussenpozen van meerdere jaren. Wanneer symptomen optreden, kunnen ze mild zijn.
Symptomen van manie kunnen zijn:
- Zich rusteloos voelen, verhoogde activiteit of energie
- Euforie, opwinding, "grote" ideeën (grootsheid)
- Moeite hebben met focussen, afgeleid raken, aan veel verschillende dingen denken
- Agressie, snel boos of geïrriteerd raken
- Minder slapen maar toch energie hebben
- Verhoogde zin in seks
- Wanen, hallucinaties (ernstige manie)
In sommige gevallen mag een persoon met een bipolaire depressie geen manische symptomen aan een arts of therapeut melden, tenzij of totdat ze ernstig worden.
Soorten bipolaire
Het is belangrijk om te weten dat er twee soorten bipolaire stoornis zijn: bipolaire 1 en bipolaire 2. Hoewel de symptomen van elk type vergelijkbaar zijn, verschillen ze in frequentie en duur.
Bipolaire 1 stoornis omvat meestal ten minste één depressieve episode. Het verschil met depressie is dat mensen met een bipolaire stoornis ook minstens één manische episode hebben meegemaakt. In bipolaire 1 kunnen mensen afwisselen tussen perioden van depressie en manie
Bij bipolaire 2-stoornis kan een persoon geen manie ervaren. In plaats daarvan kunnen ze een mindere vorm (hypomanie) hebben, afgewisseld met depressie. Wanneer de symptomen subtiel zijn, realiseren mensen zich misschien niet dat ze manie ervaren. De "dieptepunten" van depressie kunnen duidelijker of herkenbaarder zijn, wat kan bijdragen aan een verkeerde diagnose van depressie
Mensen met beide typen bipolaire stoornis kunnen de volgende symptomen ervaren, afhankelijk van of ze een manische of depressieve fase doormaken.
Overlappende symptomen
Er zijn veel symptomen die vaak voorkomen bij depressie en bipolaire stoornis. Wanneer een persoon met een type bipolaire stoornis een depressieve episode doormaakt, kan het lijken (en aanvoelen) als een klassieke depressie.
Mensen met een depressie of een bipolaire stoornis kunnen een slecht humeur, slaapproblemen, veranderingen in eetlust en concentratieproblemen ervaren. Ze lopen ook het risico zichzelf te beschadigen, waaronder zelfmoord. Personen met een bipolaire stoornis hebben vaak problemen met overmatig slapen en te veel eten, wat kan helpen onderscheid te maken tussen MDD en bipolaire stoornis.
Een van de belangrijkste manieren om bipolaire stoornis van depressie te onderscheiden, is de aanwezigheid van manische symptomen, maar een persoon kan behandeling voor zijn depressieve symptomen zoeken voordat hij een manische episode heeft doorgemaakt.
Soms herkennen mensen niet dat ze een episode van manie hebben gehad, vooral met een subtielere, hypomane episode.
Hoe middelengebruik de diagnose kan beïnvloeden?
Middelenmisbruik kan de diagnose van psychische aandoeningen op een aantal manieren bemoeilijken. Een persoon die middelen zoals alcohol of drugs gebruikt, kan gedragingen of symptomen vertonen die op een bipolaire stoornis lijken.
Een verkeerde diagnose kan optreden als een zorgverlener niet weet dat de persoon middelen gebruikt en symptomen toeschrijft die verband houden met het gebruik met een bipolaire stoornis. Maar sommige onderzoeken hebben gesuggereerd dat een bipolaire stoornis een verkeerde diagnose kan stellen, zelfs als een arts op de hoogte is van iemands geschiedenis van middelengebruik.
Als alternatief kunnen mensen die drugs of alcohol gebruiken, mogelijk niet correct worden gediagnosticeerd met een bipolaire stoornis als hun symptomen worden toegeschreven aan middelengebruik in plaats van aan een onderliggende bipolaire stoornis.
Stoornissen in middelengebruik komen vaak samen met veel psychische aandoeningen voor, waaronder bipolaire stoornis en depressie.
Complicaties van een verkeerde diagnose
Een van de mogelijke complicaties van een verkeerde diagnose is dat bipolaire stoornis en depressie verschillende behandelingen vereisen. Helaas werken antidepressiva, de voorkeursbehandeling voor depressie, mogelijk niet voor mensen met een bipolaire stoornis.
Wanneer mensen met een bipolaire stoornis bepaalde antidepressiva gebruiken, kunnen hun symptomen zelfs erger worden. Hun stemming kan onstabiel worden en ze kunnen vaker manische episodes vertonen. Als F nog geen manische episode heeft gehad, kunnen deze medicijnen ervoor zorgen dat ze er een krijgen.
In plaats van antidepressiva hebben de meeste mensen met een bipolaire stoornis behandeling nodig met stemmingsstabiliserende medicijnen, zoals lithium
Het risico op een verkeerde diagnose verminderen
Artsen kunnen verschillende stappen ondernemen om ervoor te zorgen dat ze een juiste diagnose stellen. Het risico op een verkeerde diagnose is nog steeds aanwezig, maar kan worden verminderd. Als u samenwerkt met een arts of professional in de geestelijke gezondheidszorg, zijn er een paar benaderingen voor uw beoordeling die zij kunnen gebruiken om hen te helpen de meest nauwkeurige diagnose te stellen.
Geschiedenis maken
Een arts of professional in de geestelijke gezondheidszorg zal beginnen met u te vragen naar uw symptomen. Omdat het voor mensen moeilijk kan zijn om hun gevoelens uit te leggen of patronen op te merken, kan het ook nuttig voor hen zijn om met uw dierbaren te praten, omdat zij veranderingen in uw gedrag hebben opgemerkt of andere observaties hebben gedaan over uw stemming, waarvan u sommige misschien niet eens bewust van.
Artsen kunnen een speciaal punt maken om te vragen naar de symptomen die gepaard gaan met manie, zoals een verhoogde stemming, prikkelbaarheid of roekeloos gedrag.
Ze kunnen ook vragen naar een familiegeschiedenis van psychische aandoeningen. Als een persoon een eerstegraads familielid heeft met een bipolaire stoornis of een voorgeschiedenis van manische episodes, loopt hij een hoger risico op een bipolaire stoornis. Als iemand niet formeel is gediagnosticeerd maar een manische episode heeft meegemaakt na het starten van een antidepressivum, kan dat ook duiden op een bipolaire stoornis in plaats van op een depressie.
Uw arts zal waarschijnlijk vragen stellen over het begin van de symptomen. De symptomen van een bipolaire stoornis hebben de neiging abrupt te beginnen en eerder op te treden (tieners of begin twintig). Depressie daarentegen kan geleidelijker verlopen en kan zich op elk moment ontwikkelen, zelfs in de kindertijd.
Mensen met een bipolaire stoornis hebben ook de neiging om sneller verandering of "herstel" van symptomen te ervaren (van een slecht humeur tot zich beter voelen) dan mensen met een depressie. Over het algemeen ervaren mensen met een depressie geen wisselende stemmingen - ze voelen zich meestal of altijd 'laag'. Deze perioden van depressie duren ook vaak lang, terwijl mensen met een bipolaire stoornis kortere perioden van depressie kunnen hebben.
Diagnostische hulpmiddelen
De Mood Disorder Questionnaire, de Bipolar Spectrum Diagnostic Scale en de Hypomanic Personality Scale zijn enkele van de diagnostische instrumenten die worden gebruikt om te screenen op een bipolaire stoornis. Deze tools richten zich op vragen over mogelijke manie- en hypomaniesymptomen, die belangrijk zijn om onderscheid te maken tussen een diagnose bipolaire en unipolaire depressie.
Artsen zullen ook willen weten of u symptomen van psychose heeft gehad, zoals hallucinaties. Hoewel psychotische symptomen kunnen voorkomen bij andere psychische stoornissen, is het ook een kenmerk dat kan helpen onderscheid te maken tussen bipolaire stoornis en depressie.
Opvolgen
Uw arts of professional in de geestelijke gezondheidszorg wil misschien dat u stemmingsgrafieken probeert om uw symptomen bij te houden. Deze oefening kan vooral nuttig zijn voor het detecteren van episodes van hypomanie en het volgen van de frequentie van stemmingswisselingen. Mogelijk wordt u gevraagd uw stemming bij te houden nadat u met een antidepressivum bent begonnen.
Als u nieuwe symptomen krijgt (zoals manie) of als u symptomen verergert nadat u met deze medicijnen bent begonnen, kan dit erop wijzen dat u een bipolaire stoornis heeft in plaats van een depressie.
Het is belangrijk om in contact te blijven met uw GGZ-team terwijl u bezig bent met de diagnose of met het starten van een behandeling, vooral als u medicijnen probeert. In sommige gevallen kunnen antidepressiva de symptomen van depressie verergeren. Als u jonger bent dan 25 jaar, kan het risico op zelfmoordgedachten toenemen. Daarom hebben antidepressiva een black box-waarschuwing van de FDA.
Als u of uw dierbaren een zorgwekkende verandering in uw gedrag opmerken, neem dan contact op met uw arts of psychiater. Zij kunnen besluiten dat u een ander type behandeling nodig heeft.
Stop niet met of neem niet minder van het antidepressivum dat u is voorgeschreven, tenzij u onder toezicht staat van uw arts of psychiater. Als u wilt stoppen met het innemen van een medicijn of wilt overstappen op een nieuw recept, vraag dan uw arts hoe u uw dosis veilig kunt verlagen om ontwenning te voorkomen.
Een woord van Verywell
Zelfs als een arts of professional in de geestelijke gezondheidszorg uw symptomen en geschiedenis grondig beoordeelt, kan er nog steeds een verkeerde diagnose worden gesteld. U kunt helpen door zo nauwkeurig en gedetailleerd mogelijk te zijn bij het melden van uw symptomen aan een arts. Als de diagnose die u heeft gekregen niet de juiste match is, is het belangrijk dat u deze bezorgdheid kenbaar maakt aan uw zorgteam. Het kan helpen om beoordeeld te worden door een andere behandelaar. Uw geestelijke gezondheid en welzijn zijn afhankelijk van het ontvangen van een nauwkeurige diagnose en het hebben van toegang tot de behandeling die het beste bij uw behoeften past.
