Opgroeien in een omgeving die als invaliderend wordt beschouwd, is een factor die vaak wordt besproken als een factor die bijdraagt aan de ontwikkeling van borderline-persoonlijkheidsstoornis (BPS). In combinatie met een genetische neiging om over-emotioneel te zijn, wordt een invaliderende omgeving als een van de twee belangrijkste oorzaken van BPS beschouwd.
Hoe een ongeldige omgeving eruitziet?
In die zin betekent ongeldig maken de basis of realiteit van iemands gevoelens aanvallen of in twijfel trekken. Dit kan door de gevoelens van een ander te ontkennen, belachelijk te maken, te negeren of te beoordelen. Ongeacht de middelen, het effect is duidelijk: de gevoelens van de persoon zijn "verkeerd".
Een omgeving die als invaliderend wordt ervaren, betekent over het algemeen dat het kind opgroeit met het gevoel dat zijn emotionele reacties niet correct zijn of dat er in de normale gang van zaken geen rekening mee wordt gehouden. Na verloop van tijd kan dit leiden tot verwarring en een algemeen wantrouwen ten aanzien van iemands eigen emoties.
Invalidatie kan subtiel zijn
Een invaliderende omgeving is niet hetzelfde als een misbruikende omgeving, hoewel misbruikende relaties zeker invaliderend zijn. Invalidatie kan heel subtiel zijn en kan een algemene manier van interactie weerspiegelen. Het wordt over het algemeen gekenmerkt door intolerantie voor het uiten van emotionele ervaringen, wat vaak leidt tot extreme uitingen van emoties.
Marsha M. Linehan, een borderline persoonlijkheidsstoornis clinicus, en onderzoeker opperde het idee dat de ontwikkeling van BPS plaatsvindt tijdens de ontwikkelingsjaren, waarbij het kind de boodschap krijgt dat hij of zij intern moet leren omgaan met emoties en zonder steun van zijn of haar haar ouders.
Als gevolg hiervan leert het kind nooit hoe het zijn eigen emoties moet reguleren of tolereren, en leert het niet hoe het de problemen die deze emoties oproepen, kan oplossen.
Sommige vormen van lof kunnen ook ongeldig zijn
Validatie is niet hetzelfde als lof; het is meer een erkenning van de persoon, terwijl lof slechts een compliment is. Iemand valideren is de gevoelens erkennen die erbij betrokken zijn, ongeacht of je het eens bent met hoe de ander zich voelt of niet.
Lof richt zich op de actie of het gedrag zonder de emotie erachter aan te pakken. Lofprijs kan ook teniet worden gedaan omdat, hoewel het gedrag van een kind wordt erkend en versterkt, de inspanning of het negatieve gevoel dat het heeft, niet wordt aangepakt. Dit kan ertoe leiden dat het kind het gevoel krijgt dat zijn totale ervaring niet wordt geaccepteerd of zelfs afgewezen.
Een voorbeeld van ongeldigverklaring vermomd als lof
Een paar voorbeelden kunnen helpen om veel beter uit te leggen hoe validatie verschilt van lof en hoe ongeldigheid eigenlijk kan worden vermomd als lof.
Een jong kind gaat op de eerste schooldag alleen de klas in, hoewel ze bang is. Haar prijzen zou eenvoudig zijn: "Goed gedaan!" Aan de andere kant: 'Je was zo dapper om naar binnen te gaan, ook al was je bang. Het kan niet gemakkelijk zijn geweest. Wat een goed werk heb je gedaan”, bevestigt de verontrustende gevoelens, maakt opmerkingen over de moeite die het kostte om die gevoelens te overwinnen en prijst de inspanning.
Het is echter mogelijk om te prijzen en tegelijkertijd ongeldig te maken: “Goed gedaan. Zie je nu niet hoe dom je deed?" Deze reactie ontkracht de gevoelens die het kind had door ze 'dom' te noemen, ondanks de lof van het gedrag.
"Verborgen" ongeldigverklaring
Degenen die opgroeien met ongeldige opmerkingen, vooral degenen die vermomd zijn als lof en steun, kunnen het moeilijk vinden om het verschil te zien tussen deze opmerkingen en validerende opmerkingen. Het kind voelt niet alleen het ongemak dat voortkomt uit ongeldigheid vermomd als lof, maar degenen die niet direct betrokken zijn bij de dynamiek zullen dit misschien ook niet herkennen.
Andere volwassenen, in plaats van de impact te erkennen die deze ongeldige opmerkingen, vermomd als complimenten, op een kind kunnen hebben, kunnen de resulterende onzekerheid of verdriet van het kind afdoen als "overgevoeligheid" van de kant van het kind in plaats van gebrek aan bedachtzaamheid van de kant van de ouder.
Perceptie is ook een factor
Het is belangrijk om te onthouden dat mensen de neiging hebben om relaties en interacties anders te ervaren. Dit betekent dat wat de een als een invaliderende omgeving ervaart, niet per se door de ander als zodanig wordt ervaren. Het is mogelijk dat individuele temperamenten iemands algemene gevoeligheid voor invaliditeit beïnvloeden, maar iedereen heeft momenten waarop ze kwetsbaarder of gevoeliger zijn.
Het is echter belangrijk op te merken dat invaliditeit - aangezien het betrekking heeft op de ontwikkeling van een borderline-persoonlijkheidsstoornis - geen periodieke ervaring is, maar een doordringende ervaring. Het is niet één invaliderende ervaring die tot BPS leidt, maar eerder een complexe en herhaalde blootstelling aan situaties waarin gevoelens en gedachten simpelweg als onbelangrijk worden beschouwd.