Orthorexia Nervosa: definitie, symptomen, eigenschappen, oorzaken, behandeling

Wat is orthorexia nervosa?

De term "orthorexia nervosa" beschrijft een obsessie met gezond, "puur" of "schoon" eten. Het werd bedacht als een analogie met anorexia nervosa: 'ortho', wat gelijk betekent; "orexia", wat honger betekent; en "nervosa" wat fixatie of obsessie betekent.

Orthorexia wordt niet erkend door de Diagnostische en statistische handleiding voor psychische stoornissen, 5e editie 5 (DSM-5) als officiële eetstoornis. Het blijft een voorgestelde diagnose die steeds meer belangstelling trekt van onderzoekers, behandelaars, bloggers en het publiek, vooral omdat de behoefte aan gezond voedsel meer mainstream is geworden.

Dr. Stephen Bratman bedacht de term voor het eerst in 1997 om de obsessie met gezond eten te beschrijven die hij bij verschillende van zijn patiënten had gezien. Hoewel hij de diagnose aanvankelijk niet serieus nam, ontdekte hij later dat mensen ernstige gevolgen voor de gezondheid ondervonden als gevolg van de aandoening.

Symptomen

Orthorexia is niet alleen veganisme, een glutenvrij dieet of een algemene waardering voor gezond eten. Zolang een dieet voldoende voedingsstoffen bevat, is het mogelijk om je aan een gezond eetplan te houden zonder een eetstoornis te hebben.

Orthorexia begint gewoonlijk als een "uitbundige" interesse in gezond eten die na verloop van tijd escaleert en ongezond en zelfs destructief wordt.

Symptomen van de aandoening zijn onder meer:

• Dwangmatige naleving van een eetplan: Wat was oorspronkelijk een keuze wordt een dwang, en het individu kan er niet langer voor kiezen om zijn eigen regels te versoepelen.
• Alleen gezond voedsel eten. Mensen met symptomen van deze aandoening beperken voedsel dat als ongezond wordt beschouwd en omarmen bepaalde "superfoods" die worden gezien als speciale gezondheidsvoordelen volgens hun geloofssysteem over wat gezond voedsel is. Deze beperkingen hebben de neiging om te leiden tot het elimineren van hele voedselgroepen en/of de toevoeging van reinigingen, vasten en detoxen.
• Gevoelens van schaamte en schuld: Het zelfrespect van een persoon wordt zeer nauw verbonden met hun naleving van hun geselecteerde dieet. Bijgevolg veroorzaakt elke afwijking van het dieet doorgaans extreme schuld- en schaamtegevoelens en angst.
• Negatieve invloed op normaal functioneren: Uiteindelijk begint het beperkende eten van de persoon een negatieve invloed te hebben op zowel hun gezondheid als sociaal en beroepsmatig functioneren; het eten van het juiste voedsel wordt steeds belangrijker en drukt andere bezigheden uit.

Diagnose

In een artikel uit 2016 in het tijdschrift Eetgedrag, Dr. Bratman en zijn co-auteur, Thom Dunn, stelden de volgende diagnostische criteria voor:

Criteria A

Al het volgende:

1. Dwangmatig gedrag en/of preoccupatie met een beperkend dieet om een ​​optimale gezondheid te bevorderen
2. Overtreding van zelfopgelegde voedingsregels veroorzaakt overdreven angst voor ziekte, een gevoel van persoonlijke onreinheid en/of negatieve lichamelijke sensaties, angst en schaamte
3. Dieetbeperking neemt in de loop van de tijd toe en kan de eliminatie van voedselgroepen en reinigingen omvatten. Gewichtsverlies komt vaak voor, maar de wens om af te vallen staat niet centraal

Criteria B

Een van de volgende:

1. Ondervoeding, ernstig gewichtsverlies of andere medische gevolgen van een beperkt dieet
2. Intrapersoonlijk leed of verslechtering van sociaal, academisch of beroepsmatig functioneren als gevolg van overtuigingen of gedragingen over gezonde voeding
3. Eigenwaarde, identiteit en lichaamsbeeld zijn te zeer afhankelijk van de naleving van iemands 'gezonde' dieet

Een studie uit 2018 schatte dat de prevalentie van orthorexia varieerde van 6% tot 90% vanwege het onvermogen om gezond eten te onderscheiden van meer pathologisch gezond eten.

Er is onderzoek nodig om de diagnose te verfijnen, prevalentiecijfers te bepalen, risicofactoren te identificeren en behandelingen te ontwikkelen. Een belangrijke eerste stap is het ontwikkelen van een beoordelingsinstrument; een enquête met 100 vragen is in ontwikkeling om orthorexia te beoordelen en te diagnosticeren. Onderzoekers stellen momenteel het gebruik van het diagnostische hulpmiddel ORTO-R voor, dat zes items uit ORTO-15 bevat waarvan is vastgesteld dat ze de beste markers van orthorexia nervosa zijn.

Oorzaken

Er is weinig onderzoek gedaan naar de oorzaken van orthorexia nervosa, maar het is waarschijnlijk dat een aantal verschillende factoren een rol spelen. Dr. Bratman heeft volgens hem verschillende risicofactoren voor orthorexia beschreven:

• Vaststelling van een zeer restrictieve voedingstheorie
• Kinderziekte met dieet- en/of spijsverteringsproblemen
• angst voor ziekte
• Medische problemen die niet door de medische wetenschap kunnen worden aangepakt
• Ouders die te veel belang hechten aan gezonde voeding
• Kenmerken van perfectionisme, obsessief-compulsieve stoornis (OCS) en extremisme

Studies hebben ook gesuggereerd dat mensen in bepaalde beroepen, met name in gezondheidsgerelateerde carrières, meer kans hebben om orthorexia te ontwikkelen.

Andere risico's

Dr. Bratman rapporteerde dat de toestand van orthorexia al tekenen van evolutie vertoonde sinds hij het voor het eerst bedacht. Hij merkte op dat lichaamsbeweging er nu vaker deel van uitmaakt dan in de jaren negentig. Hij meldde ook dat het opnemen van caloriearm voedsel ook een groter deel is geworden van het gezonde eten dat verband houdt met orthorexia.

In gevallen waarin individuen zowel zuiverheid als dunheid nastreven, kan er een overlap zijn tussen anorexia nervosa en orthorexia nervosa.

Orthorexia kan soms ook een vermomming zijn voor anorexia door individuen die een meer sociaal aanvaardbare manier hebben om dun te blijven. Orthorexia nervosa kan ook overgaan op boulimia nervosa en vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis (ARFID).

Omdat het ondervoeding kan veroorzaken, kan orthorexia nervosa alle medische problemen veroorzaken die gepaard gaan met anorexia nervosa, waaronder verlies van menstruatie, osteoporose en hartfalen.

Geloofssysteem van orthorexia

Hoewel de gedragingen (dieetbeperking) en de gevolgen (gewichtsverlies, ondervoeding, eetbuien en/of purgeren) geassocieerd met orthorexia nervosa op anorexia nervosa of boulimia nervosa kunnen lijken, zit het belangrijkste verschil in de inhoud van het geloofssysteem.

orthorexia

• Focus op gezondheid

• Verbergt hun gedrag niet

• Sla meestal geen maaltijden over

• Kan behandelingen weerstaan ​​die niet als gezond worden beschouwd

anorexia

• Focus op afvallen

• Schaamte, schuldgevoelens en pogingen om hun gedrag te verbergen

• Sla maaltijden over en vermijd eten

• Kan behandelingen weerstaan ​​uit angst om aan te komen

Mensen met orthorexia denken vooral aan een ideale gezondheid, lichamelijke zuiverheid, verbeterde fitheid en het vermijden van ziekte. Patiënten met anorexia daarentegen concentreren zich bewust op gewicht en beperken voedsel dat voornamelijk is gebaseerd op calorieën.

Mensen schamen zich meestal voor hun anorexia en proberen het te verbergen, maar personen met orthorexia kunnen actief proberen anderen over te halen om dezelfde gezondheidsopvattingen te volgen.

Degenen met anorexia nervosa zien vaak af van maaltijden; mensen met orthorexia meestal niet (tenzij ze opzettelijk "reinigen").

Ten slotte, wanneer een persoon met anorexia in behandeling is, hebben ze geen bijzonder bezwaar tegen het eten van producten zoals Zorg of Boost, behalve wat betreft de calorieën, terwijl een persoon met orthorexia bezwaar zou hebben tegen de chemicaliën in die supplementen.

Deze verschillen in overtuigingen kunnen belangrijk zijn. Onbegrip van de behandelaars van de zorgen van iemand met orthorexia kan bijdragen aan het mislukken van de behandeling.

Behandeling

Hoewel behandelingen niet specifiek zijn gevalideerd voor orthorexia, hebben clinici gemeld dat behandelingen die de voedingstheorie uitdagen en een flexibeler eetpatroon creëren, succesvol zijn geweest bij de behandeling van orthorexia.

Als u of een dierbare tekenen van orthorexia vertoont, zoek dan hulp bij een deskundige op het gebied van eetstoornissen. Net als bij andere eetstoornissen vergroot vroeg ingrijpen de kans op volledig herstel en minimaliseert het de negatieve gevolgen.

Counseling is de basis van de behandeling. Sommige behandelingsbenaderingen die kunnen worden aanbevolen, zijn cognitieve gedragstherapie en dialectische gedragstherapie. Medicijnen zoals antidepressiva en angststillers kunnen ook nuttig zijn.

Als u geen arts heeft die gespecialiseerd is in eetstoornissen, neem dan eerst contact op met uw huisarts. Zij kunnen u hoogstwaarschijnlijk doorverwijzen naar een gespecialiseerde arts. Zorg ervoor dat u uw gedrag, dagelijkse problemen en al het andere met betrekking tot uw eten en welzijn met uw arts bespreekt.

Discussiegids voor orthorexia

Ontvang onze afdrukbare gids voor uw volgende doktersafspraak om u te helpen de juiste vragen te stellen.

Download PDF

Vaak herkennen mensen met een eetstoornis de macht die de aandoening over hen heeft niet. In feite geloven mensen met orthorexia nog steeds dat wat ze doen is om gezond te zijn en zien het niet als problematisch. Ze zijn misschien niet eens geneigd om met een arts te praten.

Als uw huidige gedachten en/of gedragingen rondom eten u zorgen baren en/of uw dagelijks functioneren beïnvloeden, dan is het raadzaam om professionele hulp te zoeken.

Omgaan met

Naast het krijgen van hulp van een gekwalificeerde professional, zijn er ook zelfhulpstrategieën die u kunt gebruiken om u te helpen het dagelijks leven met uw aandoening te beheren. Enkele hiervan zijn:

• Word lid van een steungroep: Zoek online naar steungroepen die specifiek zijn voor mensen met symptomen van orthorexia. Het kan nuttig zijn om in contact te komen met mensen die soortgelijke ervaringen hebben gehad. U kunt er ook advies en tips vinden over hoe om te gaan met de symptomen van de aandoening.
• Grenzen stellen: Als u merkt dat sporten, het plannen van maaltijden of het kopen van gezond voedsel het grootste deel van uw tijd in beslag neemt, stel dan een limiet in hoeveel tijd u elke dag aan dergelijke gewoonten kunt besteden. Het kan in het begin moeilijk zijn om je aan je grenzen te houden, maar je zult merken dat je in de loop van de tijd en oefening kunt verbeteren.
• Begin langzaam: Orthorexia gaat vaak gepaard met zeer beperkende eetpatronen, dus werk eraan om deze gewoontes heel langzaam te doorbreken. Probeer nieuwe voedingsmiddelen in uw dieet op te nemen. Het uitproberen van nieuwe recepten of restaurants kan een leuke manier zijn om verschillende voedzame voedingsmiddelen in je eetplan op te nemen.
• Praat met een diëtist: Het kan nuttig zijn om met iemand met een specifieke opleiding te praten om u te helpen een gezond eetplan op te stellen. Praat over je eetgewoonten in het verleden, bedenk een voedzaam plan dat minder beperkend is en maak regelmatig afspraken om je voortgang bij te houden.

Als u of een dierbare worstelt met orthorexia nervosa, neem dan contact op met de Nationale Hulplijn voor Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) op 1-800-662-4357 voor informatie over ondersteunings- en behandelfaciliteiten bij u in de buurt.

Zie onze Nationale Hulplijn Database voor meer informatie over geestelijke gezondheid.