Een heuristiek is een mentale snelkoppeling waarmee mensen snel en efficiënt problemen kunnen oplossen en oordelen kunnen vellen. Deze vuistregelstrategieën verkorten de besluitvormingstijd en stellen mensen in staat te functioneren zonder constant te stoppen om na te denken over hun volgende handelwijze. Heuristieken zijn nuttig in veel situaties, maar ze kunnen ook leiden tot cognitieve vooroordelen.
Als u zich bewust bent van hoe heuristieken werken en van de mogelijke vooroordelen die ze introduceren, kunt u wellicht betere en nauwkeurigere beslissingen nemen.
Eerste definities van heuristieken
Het was in de jaren vijftig dat de Nobelprijswinnende econoom en cognitief psycholoog Herbert Simon oorspronkelijk het concept van heuristiek introduceerde toen hij suggereerde dat, hoewel mensen ernaar streven rationele keuzes te maken, het menselijk oordeel onderhevig is aan cognitieve beperkingen. Puur rationele beslissingen zouden inhouden dat alle alternatieven, zoals potentiële kosten, worden afgewogen tegen mogelijke voordelen.
Maar mensen worden beperkt door de hoeveelheid tijd die ze hebben om een keuze te maken en de hoeveelheid informatie die we tot onze beschikking hebben. Andere factoren, zoals algemene intelligentie en nauwkeurigheid van percepties, beïnvloeden ook het besluitvormingsproces.
In de jaren zeventig presenteerden psychologen Amos Tversky en Daniel Kahneman hun onderzoek naar cognitieve vooroordelen. Ze stelden voor dat deze vooroordelen invloed hebben op hoe mensen denken en de oordelen die mensen maken.
Als gevolg van deze beperkingen zijn we gedwongen om te vertrouwen op mentale snelkoppelingen om ons te helpen de wereld te begrijpen. Simons onderzoek toonde aan dat mensen beperkt waren in hun vermogen om rationele beslissingen te nemen, maar het was het werk van Tversky en Kahneman dat de studie van heuristieken en de specifieke manieren van denken waarop mensen vertrouwen, introduceerde om het besluitvormingsproces te vereenvoudigen.
Waarom we heuristieken gebruiken
Heuristieken spelen een belangrijke rol bij zowel het oplossen van problemen als het nemen van beslissingen, omdat we ons vaak tot deze mentale snelkoppelingen wenden als we een snelle oplossing nodig hebben.
Hier zijn een paar verschillende theorieën van psychologen over waarom we vertrouwen op heuristieken.
- Attribuutvervanging: Mensen vervangen eenvoudigere maar gerelateerde vragen in plaats van complexere en moeilijkere vragen.
- Inspanningsvermindering: Mensen gebruiken heuristieken als een vorm van cognitieve luiheid om de mentale inspanning die nodig is om keuzes en beslissingen te maken te verminderen.
- Snel en zuinig: Mensen gebruiken heuristieken omdat ze in bepaalde contexten snel en correct kunnen zijn. Sommige theorieën beweren dat heuristieken eigenlijk nauwkeuriger zijn dan dat ze bevooroordeeld zijn.
Om het hoofd te bieden aan de enorme hoeveelheid informatie die we tegenkomen en om het besluitvormingsproces te versnellen, vertrouwen de hersenen op deze mentale strategieën om dingen te vereenvoudigen, zodat we niet eindeloos veel tijd hoeven te besteden aan het analyseren van elk detail.
U neemt waarschijnlijk elke dag honderden of zelfs duizenden beslissingen. Wat moet je als ontbijt hebben? Wat moet je vandaag dragen? Moet je rijden of de bus nemen? Gelukkig kun je met heuristieken dergelijke beslissingen relatief gemakkelijk nemen zonder al te veel pijn.
Wanneer u bijvoorbeeld probeert te beslissen of u met de auto of de bus naar uw werk moet, herinnert u zich misschien plotseling dat er wegenwerken zijn langs de busroute. Je realiseert je dat dit de bus kan vertragen en ervoor kan zorgen dat je te laat op je werk komt. Je vertrekt dus eerder en rijdt op een alternatieve route naar je werk. Heuristieken stellen je in staat om snel de mogelijke uitkomsten te overdenken en tot een oplossing te komen.
Soorten heuristieken
Er zijn veel verschillende soorten heuristieken, waaronder de beschikbaarheidsheuristiek, de representativiteitsheuristiek en de affectheuristiek. Hoewel elk type een rol speelt bij de besluitvorming, vinden ze plaats in verschillende contexten. Als u de typen begrijpt, kunt u beter begrijpen welke u wanneer gebruikt.
Beschikbaarheid
De beschikbaarheidsheuristiek omvat het nemen van beslissingen op basis van hoe gemakkelijk het is om iets voor de geest te halen. Wanneer u een beslissing probeert te nemen, herinnert u zich misschien al snel een aantal relevante voorbeelden. Aangezien deze gemakkelijker in uw geheugen beschikbaar zijn, zult u deze uitkomsten waarschijnlijk beoordelen als vaker voorkomend of frequent voorkomend.
Als u bijvoorbeeld overweegt te gaan vliegen en plotseling denkt aan een aantal recente vliegtuigongelukken, heeft u misschien het gevoel dat vliegreizen te gevaarlijk is en besluit u in plaats daarvan met de auto te reizen. Omdat die voorbeelden van vliegrampen zo gemakkelijk in je opkwamen, doet de beschikbaarheidsheuristiek je denken dat vliegtuigcrashes vaker voorkomen dan ze in werkelijkheid zijn.
representativiteit
De representativiteitsheuristiek omvat het nemen van een beslissing door de huidige situatie te vergelijken met het meest representatieve mentale prototype. Wanneer je probeert te beslissen of iemand betrouwbaar is, zou je aspecten van het individu kunnen vergelijken met andere mentale voorbeelden die je hebt. Een lieve oudere vrouw herinnert je misschien aan je grootmoeder, dus je zou meteen kunnen aannemen dat ze aardig, zachtaardig en betrouwbaar is.
Beïnvloeden
De affectheuristiek omvat het maken van keuzes die worden beïnvloed door de emoties die een individu op dat moment ervaart. Onderzoek heeft bijvoorbeeld aangetoond dat mensen beslissingen eerder als voordelen en lagere risico's beschouwen als ze in een positieve stemming zijn. Negatieve emoties daarentegen zorgen ervoor dat mensen zich concentreren op de mogelijke nadelen van een beslissing in plaats van op de mogelijke voordelen.
Ankeren
De verankeringsbias houdt de neiging in om overdreven beïnvloed te worden door het eerste stukje informatie dat we horen of leren. Dit kan het moeilijker maken om rekening te houden met andere factoren en tot slechte keuzes leiden. Anchoring bias kan bijvoorbeeld van invloed zijn op hoeveel u bereid bent te betalen voor iets, waardoor u op de eerste aanbieding springt zonder op zoek te gaan naar een betere deal.
Hoe heuristieken tot bias kunnen leiden
Hoewel heuristieken ons kunnen helpen bij het oplossen van problemen en het versnellen van ons besluitvormingsproces, kunnen ze fouten introduceren. Zoals je in de bovenstaande voorbeelden hebt gezien, kunnen heuristieken leiden tot onnauwkeurige oordelen over hoe vaak dingen voorkomen en hoe representatief bepaalde dingen kunnen zijn.
Alleen omdat iets in het verleden heeft gewerkt, betekent niet dat het weer zal werken, en vertrouwen op een bestaande heuristiek kan het moeilijk maken om alternatieve oplossingen te zien of met nieuwe ideeën te komen.
Heuristieken kunnen ook bijdragen aan zaken als stereotypen en vooroordelen. Omdat mensen mentale snelkoppelingen gebruiken om mensen te classificeren en te categoriseren, zien ze vaak meer relevante informatie over het hoofd en creëren ze stereotype categorisaties die niet in overeenstemming zijn met de realiteit.
