Mensen met een sociale angststoornis (SAD) zijn soms irrationeel bang voor kritiek en afwijzing. Je kunt je constant zorgen maken dat anderen negatief over je denken of dat ze je niet mogen.
De belangrijkste focus van cognitieve therapie is om u ervan te overtuigen dat uw angsten ongegrond zijn - en dat mensen veel minder kritisch en afwijzend zijn dan u verwacht.
Soms zul je echter kritiek en afwijzing ervaren, en het is belangrijk om ermee om te kunnen gaan.
Assertieve verdediging van het zelf
In een nieuwsbrief uitgegeven door de International Association for Cognitive Psychotherapy, beschreef angstexpert Dr. Christine Padesky een unieke behandelingsaanpak voor SAD.
Padesky betoogde dat de traditionele focus van cognitieve therapie slechts de helft van het probleem oplost voor mensen die lijden aan SAD.
Een van de belangrijkste oorzaken van angst is het overschatten van gevaar. Mensen met een paniekstoornis zijn bijvoorbeeld bang voor lichamelijke klachten omdat ze het begin van een hartinfarct betekenen. Mensen met een sociale angststoornis (SAD) zijn bang dat ze negatief worden beoordeeld vanwege hun angst in sociale situaties.
Cognitieve therapie laat je zien hoe je angsten ongegrond kunnen zijn - dat mensen niet zo veroordelend zijn als je denkt.
Echter, soms mensen zullen veroordelend zijn. Als je niet bereid bent om met oordeel en afwijzing om te gaan, ben je nog steeds bang dat sociale en prestatiesituaties slecht kunnen aflopen.
Padesky beschrijft een manier om de copingvaardigheden te vergroten door de persoon met SAD bloot te stellen aan hard oordeel tijdens rollenspellen in therapiesessies. Door dit proces ben je in staat om je zelfvertrouwen te vergroten en leer je beter om te gaan met kritiek en afwijzing.
Hoe assertieve verdediging van het zelf te oefenen?
Padesky beschrijft de typische stappen die tijdens de therapie zouden worden genomen om het vertrouwen te vergroten. Hoewel dit proces het beste met een therapeut kan worden gedaan, is het ook mogelijk om zelfstandig aan deze stappen te werken.
Hieronder staat beschreven hoe u hieraan kunt werken als zelfhulpproject.
Stap 1. Identificeer automatische gedachten die u heeft over belangrijke dingen die andere mensen over u zouden kunnen zeggen. Maak een lijst van alle mogelijke dingen die je zou kunnen horen.
Stap 2. Maak een lijst met reacties. Deze stap, de 'assertive verdediging van het zelf', omvat het bedenken van een zelfverzekerde en assertieve reactie op elk van de mogelijke kritieken.
Hieronder ziet u een voorbeeld van hoe dit eruit zou kunnen zien:
Kritische gedachte: "Je trilt. Is er iets mis met je?
Assertieve reactie: "Mijn handen trillen omdat ik angstig ben. Sommige mensen hebben hoogtevrees; ik word angstig als ik in de buurt ben van mensen. Het maakt me niet anders dan iemand anders. In feite hebben veel mensen deze angst. Het is alleen dat niemand erover praat."
Tijdens de therapie speelde Padesky een rollenspel met de cliënt. Als therapeut zou ze een cruciale rol spelen en haar cliënt vragen assertief te reageren. Ze stelt dat deze praktijk in de therapie belangrijk is, omdat in het echte leven echte openlijke kritiek schaars is.
Voorbeeld van een rollenspelsessie
In het artikel beschrijft ze hoe de laatste sessie van het rollenspel eruit zou kunnen zien:
"therapeut: Je beeft. Is er iets mis?
Cliënt: Niet echt. Ik ben gewoon zenuwachtig, dat is alles.
therapeut: Waarom ben je zenuwachtig?
Cliënt: Ik word angstig in sociale situaties.
therapeut: JE DOET? Wat is er verkeerd? Ben je gek of zo?
Cliënt: Nee, ik ben niet gek. Ik heb sociale angst.
therapeut: Sociale angst? Lijkt me gek!
Cliënt: Misschien ben je er niet bekend mee. Maar het is vrij gebruikelijk. Het betekent niet dat ik gek ben.
therapeut: Je denkt misschien van niet. Maar ik denk dat je nogal raar bent als je zo schudt.
Cliënt: Ik kan begrijpen dat het raar lijkt als je er niet bekend mee bent. Maar ik ben niet gek.
therapeut: Ik weet het niet. Ik denk dat je gek moet zijn.
Cliënt: Het spijt me dat je het niet begrijpt. Maar ik ben niet gek."
Wanneer dit rollenspel uiteindelijk plaatsvindt, meldt de persoon met sociale angst zich meestal geïrriteerd te voelen door de kritische stem in plaats van zich ervoor te schamen.
Breng je innerlijke criticus tot zwijgen
Een manier om dit proces zelf te oefenen, is door te argumenteren tegen de kritische stem die al in je hoofd zit.
Doe dit eerst thuis als u zich niet in sociale situaties of prestatiesituaties bevindt, totdat u zich gemakkelijk tegen uw kritiek kunt verdedigen. Probeer dan, als je eenmaal de controle hebt, te oefenen in levensechte situaties, waarbij je je de kritische stem van anderen voorstelt.
U kunt zelfs proberen uw symptomen te overdrijven of afwijzing te zoeken, zodat u uw copingvaardigheden kunt oefenen.
Padesky stelt voor om je handen voor je ogen te schudden terwijl je oogcontact maakt, of opzettelijk een buurman om koffie te vragen die het duidelijk te druk heeft om met je te praten.
Het doel van dit proces is om een meer zelfverzekerde en assertieve manier te ontwikkelen om met mogelijke afwijzing en negatief oordeel om te gaan. Door jezelf bloot te stellen aan kritiek en afwijzing, leer je dat je ermee om kunt gaan.
