Procedureel geheugen is een type langetermijngeheugen dat betrekking heeft op het uitvoeren van verschillende acties en vaardigheden. In wezen is het de herinnering aan hoe bepaalde dingen te doen. Fietsen, je schoenen strikken en een omelet bakken zijn allemaal voorbeelden van procedurele herinneringen.
Een nadere blik op procedureel geheugen
Procedurele herinneringen beginnen zich al heel vroeg in het leven te vormen als je begint te leren lopen, praten, eten en spelen. Deze herinneringen raken zo ingesleten dat ze bijna automatisch gaan. Je hoeft niet bewust na te denken over het uitvoeren van deze motorische vaardigheden; je doet ze gewoon zonder veel of geen nadenken
Hoewel het gemakkelijk is om deze acties te demonstreren, kan het veel moeilijker zijn om uit te leggen hoe en waar je ze hebt geleerd. In veel gevallen leer je deze vaardigheden tijdens de vroege kinderjaren. Leren lopen is een goed voorbeeld. Als deze handeling eenmaal is geleerd, hoef je jezelf er niet meer bewust aan te herinneren hoe het proces werkt. Je procedurele geheugen neemt het over en stelt je in staat om de vaardigheid uit te voeren zonder erover na te denken. Voor activiteiten zoals leren autorijden of fietsen, oefen je ze gewoon zo vaak dat ze ingesleten raken.
Voorbeelden van procedureel geheugen
U gebruikt procedureel geheugen voor deze acties:
- Schrijven met een pen
- Typen op een toetsenbord
- Basketball aan het spelen
- Piano spelen
- Zwemmen
- wandelen
Hoe procedurele herinneringen worden gevormd
Procedurele herinneringen ontstaan wanneer verbindingen worden gemaakt tussen synapsen, openingen aan het einde van een neuron die signalen doorlaten. Hoe vaker een actie wordt uitgevoerd, hoe vaker signalen door diezelfde synapsen worden gestuurd. Na verloop van tijd worden deze synaptische routes sterker en worden de acties zelf onbewust en automatisch
Een aantal hersenstructuren wordt geassocieerd met de vorming en het onderhoud van procedurele herinneringen. Het cerebellum wordt bijvoorbeeld geassocieerd met coördinerende bewegingen en fijne motoriek die nodig zijn voor veel activiteiten zoals tekenen, schilderen, een muziekinstrument bespelen, schrijven en beeldhouwen. Het limbische systeem, een ander deel van de hersenen, staat ook bekend om het coördineren van vele processen die betrokken zijn bij geheugen en leren.
Het verschil tussen procedureel geheugen en declaratief geheugen
Procedureel geheugen wordt beschouwd als een type impliciet geheugen. Impliciete herinneringen zijn herinneringen die zich moeiteloos vormen. Als de tekst van een populair liedje in je hoofd blijft hangen, is dat een voorbeeld van een impliciete herinnering aan het werk. Je hebt geen enkele moeite gedaan om de tekst en melodie van het nummer te leren. Gewoon op de achtergrond horen terwijl je bezig bent met je dag leidt tot de vorming van een impliciete herinnering.
Declaratieve herinneringen daarentegen zijn dingen die je opzettelijk onthoudt en die bewuste inspanning vereisen om in het geheugen te krijgen. Dit type geheugen, ook bekend als expliciet geheugen, omvat dingen zoals het onthouden van informatie voor een test, tandartsafspraak en uw huisadres.
Procedurele herinneringen zijn vaak moeilijk uit te leggen. Als iemand je vraagt hoe je auto rijdt of fietst, zou je moeite kunnen hebben om het onder woorden te brengen. Als ze je echter zouden vragen hoe je naar je huis moet rijden, zou je de route waarschijnlijk vrij gemakkelijk kunnen verwoorden. Het fysieke proces onthouden van hoe je iets moet doen (zoals autorijden) is een procedureel geheugen, terwijl het onthouden van de route die je moet nemen om ergens te komen een declaratief geheugen is.