Onvoorwaardelijke positieve waardering is een term die door de humanistische psycholoog Carl Rogers wordt gebruikt om een techniek te beschrijven die wordt gebruikt in zijn niet-directieve, cliëntgerichte therapie.
Hoe werkt dit? Volgens Rogers omvat onvoorwaardelijke positieve waardering het tonen van volledige steun en acceptatie van een persoon, ongeacht wat die persoon zegt of doet. De therapeut accepteert en ondersteunt de cliënt, wat hij ook zegt of doet, en stelt geen voorwaarden aan deze acceptatie. Dat betekent dat de therapeut de cliënt ondersteunt, of ze nu 'goed' gedrag en emoties of 'slechte' gedragingen uiten.
Onder de loep
"Het betekent zorgen voor de cliënt, maar niet op een bezittelijke manier of op een manier die eenvoudigweg aan de eigen behoeften van de therapeut voldoet", verklaarde Rogers in een artikel uit 1957 dat gepubliceerd is in de Tijdschrift voor adviespsychologie. "Het betekent zorgen voor de cliënt als een afzonderlijk persoon, met toestemming om zijn eigen gevoelens, zijn eigen ervaringen te hebben."
Rogers was van mening dat het essentieel was voor therapeuten om onvoorwaardelijke positieve achting voor hun cliënten te tonen. Hij suggereerde ook dat individuen die dit soort acceptatie van mensen in hun leven niet hebben, uiteindelijk negatieve overtuigingen over zichzelf kunnen hebben.
"Mensen voeden onze groei ook door te accepteren - door ons wat Rogers onvoorwaardelijke positieve waardering noemde te bieden", legt David G. Meyers uit in zijn boek Psychologie: achtste editie in modules. "Dit is een houding van genade, een houding die ons waardeert, zelfs als we onze tekortkomingen kennen. Het is een diepe opluchting om onze pretenties te laten varen, onze ergste gevoelens te bekennen en te ontdekken dat we nog steeds worden geaccepteerd. In een goed huwelijk, een hechte familie, of een intieme vriendschap, we zijn vrij om spontaan te zijn zonder bang te zijn dat anderen hun achting verliezen."
Onvoorwaardelijke positieve waardering en eigenwaarde
Rogers geloofde dat mensen behoefte hebben aan zowel eigenwaarde als positieve waardering voor andere mensen. Hoe mensen over zichzelf denken en hoe ze zichzelf waarderen, speelt een grote rol in het welzijn.
Mensen met een sterker gevoel van eigenwaarde zijn ook zelfverzekerder en gemotiveerder om hun doelen na te streven en te werken aan zelfverwezenlijking, omdat ze geloven dat ze in staat zijn om hun doelen te bereiken.
Tijdens de eerste jaren leren kinderen dat ze geliefd en geaccepteerd zijn door hun ouders en andere familieleden. Dit draagt bij aan gevoelens van zelfvertrouwen en eigenwaarde. Onvoorwaardelijke positieve aandacht van zorgverleners tijdens de eerste levensjaren kan bijdragen aan gevoelens van eigenwaarde naarmate mensen ouder worden.
Naarmate mensen ouder worden, speelt de achting van anderen een grotere rol bij het vormen van iemands zelfbeeld.
Rogers geloofde dat wanneer mensen voorwaardelijke positieve waardering ervaren, waarbij goedkeuring alleen afhangt van de acties van het individu, incongruentie kan optreden. Incongruentie treedt op wanneer iemands visie op zijn ideale zelf niet in overeenstemming is met wat hij in het echte leven ervaart.
Congruente individuen zullen veel overlap hebben tussen hun zelfbeeld en hun idee van hun ideale zelf. Een incongruente persoon zal weinig overlap hebben tussen zijn of haar zelfbeeld en ideale zelf.
Rogers geloofde ook dat het ontvangen van onvoorwaardelijke positieve waardering mensen zou kunnen helpen weer congruent te worden. Door onvoorwaardelijke positieve aandacht aan hun cliënten te geven, geloofde Rogers dat therapeuten mensen konden helpen meer congruent te worden en een beter psychologisch welzijn te bereiken.
Positieve waardering in de praktijk brengen
Is het echt mogelijk voor therapeuten om elke cliënt onvoorwaardelijk positief te beschouwen? Velen suggereren dat het antwoord nee is. Echter, zoals John en Rita Sommers-Flanagan opmerken, is het voor therapeuten mogelijk om: proberen om zo'n respect voor hun klanten te voelen. Ze merken ook op dat een dergelijke acceptatie geen toegeeflijkheid of een goedkeuring van alle gedragingen inhoudt. Natalie Rogers, de dochter van Carl Rogers, legde later uit dat haar vader geloofde dat hoewel alle gedachten en gevoelens oké zijn, niet alle gedrag acceptabel is.
Hoewel onvoorwaardelijke positieve waardering een hoeksteen is van cliëntgerichte therapie, is het niet altijd gemakkelijk om deze in praktijk te brengen. Stel je een situatie voor waarin een therapeut werkt met een zedendelinquent. In hun boek Theorieën van counseling en psychotherapie in context en praktijk, Sommers-Flanagan geeft wat advies aan beoefenaars die met zulke moeilijke situaties te maken krijgen. In plaats van zich te concentreren op het gedrag zelf, raden de auteurs aan positieve aandacht te zoeken voor het lijden en de angsten die dergelijk gedrag kan vertegenwoordigen.
"Rogers was er vast van overtuigd dat elke persoon werd geboren met het potentieel om zich op positieve, liefdevolle manieren te ontwikkelen", suggereren ze. "Als je persoonsgerichte therapie doet, word je hun volgende kans, misschien hun laatste kans, om verwelkomd, begrepen en geaccepteerd te worden. Je acceptatie kan de voorwaarden scheppen die nodig zijn voor verandering."
Hoe cliëntgerichte therapie werkt
