De activatie-synthese theorie is een neurobiologische verklaring van waarom we dromen. De vraag waarom mensen dromen heeft filosofen en wetenschappers al duizenden jaren verbijsterd, maar het is pas vrij recent in de geschiedenis dat onderzoekers nauwkeuriger hebben kunnen kijken naar wat er precies in het lichaam en de hersenen gebeurt tijdens het dromen.
Oorsprong van de theorie
De psychiaters J. Allan Hobson en Robert McCarley van Harvard stelden hun theorie voor het eerst voor in 1977, waarbij ze suggereerden dat dromen het resultaat zijn van de poging van de hersenen om de neurale activiteit die tijdens de slaap plaatsvindt te begrijpen.
Zelfs als je slaapt, zijn je hersenen actief. Hobson en McCarley suggereerden dat tijdens de slaap activiteit in sommige van de lagere niveaus van de hersenen die primair verantwoordelijk zijn voor fundamentele biologische processen, vervolgens worden geïnterpreteerd door de delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor hogere-orde functies zoals denken en informatie verwerken.
Het slapende brein
Het activatie-synthesemodel suggereert dat dromen worden veroorzaakt door de fysiologische processen van de hersenen. Terwijl mensen vroeger geloofden dat slapen en dromen een passief proces was, weten onderzoekers nu dat de hersenen allesbehalve stil zijn tijdens de slaap.
Dus wat voor soort dingen gebeuren er in het slapende brein? Een breed scala aan neurale activiteit vindt plaats terwijl we sluimeren.
Slaap helpt de hersenen bij het uitvoeren van een aantal activiteiten, waaronder het opruimen van de hersenen en het consolideren van herinneringen van de vorige dag. De activeringssynthesetheorie suggereert dat de fysiologische processen die plaatsvinden terwijl we slapen de oorzaak zijn van dromen.
Hersenactiviteit speelt een rol bij dromen
Hoe leidt hersenactiviteit tijdens de slaap tot dromen?
- Volgens Hobson en andere onderzoekers worden circuits in de hersenstam geactiveerd tijdens de REM-slaap.
- Zodra deze circuits zijn geactiveerd, worden gebieden van het limbische systeem die betrokken zijn bij emoties, sensaties en herinneringen, waaronder de amygdala en de hippocampus, actief.
- De hersenen synthetiseren en interpreteren deze interne activiteit en proberen betekenis te creëren uit deze signalen, wat resulteert in dromen.
Gemeenschappelijke kenmerken van dromen
Hobson suggereerde ook dat er vijf hoofdkenmerken van dromen zijn. Dromen hebben de neiging om onlogische inhoud, intense emoties, acceptatie van vreemde inhoud, vreemde zintuiglijke ervaringen en moeite met het onthouden van droominhoud te bevatten.
Belangrijke dingen om te onthouden
Samenvattend maakte de activeringssynthesetheorie in wezen drie belangrijke aannames:
- Hoge niveaus van activiteit in de hersenstam zijn nodig om te kunnen dromen.
- Activering in deze hersengebieden resulteert in REM-slaap en dromen, en als gevolg daarvan vinden alle dromen plaats tijdens de REM-slaap.
- De voorhersenen proberen betekenis te geven aan de willekeurige signalen die worden gegenereerd door de activering van de hersenstam, wat resulteert in coherente dromen.
Dus waarom proberen de hersenen betekenis te geven aan deze willekeurige signalen die plaatsvinden tijdens de slaap?
"Het brein is zo onverbiddelijk gericht op de zoektocht naar betekenis dat het betekenis toekent en zelfs betekenis creëert wanneer er weinig of geen gegevens zijn die het moet verwerken," suggereerde Hobson.
Reactie op de theorie
De eerste publicatie van hun onderzoek veroorzaakte veel controverse, vooral onder freudiaanse analisten. Omdat veel droomonderzoekers en therapeuten veel tijd en moeite steken in het proberen de onderliggende betekenis van dromen te begrijpen, viel de suggestie dat dromen eenvoudigweg de manier van de hersenen waren om activiteit tijdens de slaap te begrijpen niet goed bij velen.
Zijn dromen zinloos?
Hoewel het activeringssynthesemodel van dromen afhankelijk is van fysiologische processen om dromen te verklaren, betekent dit niet dat dromen zinloos zijn.
Volgens Hobson: "Dromen is misschien wel onze meest creatieve bewuste staat, een toestand waarin de chaotische, spontane recombinatie van cognitieve elementen nieuwe configuraties van informatie oplevert: nieuwe ideeën. van zijn fantasievolle producten echt nuttig zijn, zal onze droomtijd niet verspild zijn."
Het AIM-model van dromen
Dankzij moderne vooruitgang in hersenbeeldvorming en het vermogen om hersenactiviteit te volgen, begrijpen onderzoekers nu meer over de slaap-waakcyclus, de verschillende stadia van slaap en de verschillende bewustzijnstoestanden.
De recentere versie van de activatie-synthesetheorie staat bekend als het AIM-model, wat staat voor activatie, input-output-gating en modulatie.
Dit nieuwere model probeert vast te leggen wat er gebeurt in de hersen-geest-ruimte als het bewustzijn verandert door waak-, niet-REM- en REM-slaaptoestanden.
Een woord van Verywell
De redenen en betekenissen achter dromen hebben filosofen en onderzoekers eeuwenlang gefascineerd. De activeringssynthesetheorie voegde een belangrijke dimensie toe aan ons begrip van waarom we dromen en benadrukte het belang van neurale activiteit tijdens de slaap.
Naarmate er nieuwe technologie opduikt voor het bestuderen van de hersenen en slaapprocessen, zullen onderzoekers nieuwe vorderingen blijven maken in ons begrip van waarom we dromen, in kennis over bewustzijnstoestanden en in het begrijpen van de mogelijke betekenis achter onze dromen.
