Wat is vermijdende persoonlijkheidsstoornis?
Vermijdende persoonlijkheidsstoornis (AVPD) is een blijvend gedragspatroon dat verband houdt met sociale remmingen, gevoelens van ontoereikendheid en gevoeligheid voor afwijzing dat problemen veroorzaakt in werksituaties en relaties.
De stoornis wordt gekenmerkt door extreme verlegenheid en gevoeligheid voor kritiek van anderen en staat bekend als een Cluster C-persoonlijkheidsstoornis of een persoonlijkheidsstoornis die gepaard gaat met angstige en angstige persoonlijkheidsstoornissen.
AVPD wordt vaak geassocieerd met andere psychische aandoeningen zoals angststoornissen, in het bijzonder sociale fobie. Mensen met de stoornis vertonen een vermijdingspatroon uit angst voor afwijzing of afkeuring, dat zij als zeer pijnlijk ervaren. De aandoening treft ongeveer 2,5% van de bevolking, waarbij ongeveer evenveel mannen als vrouwen worden getroffen
Symptomen
Het volgende is een lijst met veelvoorkomende symptomen die verband houden met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis:
- Een behoefte om geliefd te zijn
- Anhedonia (gebrek aan plezier in activiteiten)
- Angst om het verkeerde te zeggen of te doen
- Angst in sociale situaties
- Conflicten vermijden (een "people-pleaser" zijn)
- Interactie in werkomgevingen vermijden of promoties afwijzen
- Intieme relaties vermijden of intieme gevoelens delen
- Beslissingen vermijden
- Situaties vermijden vanwege angst voor afwijzing
- Sociale situaties of gebeurtenissen vermijden
- Gemakkelijk gekwetst door kritiek of afkeuring
- Extreem zelfbewustzijn
- Het niet starten van sociaal contact
- Angstig en gespannen gedrag
- Gevoelens van ontoereikendheid
- Overgevoeligheid voor negatieve evaluatie
- Gebrek aan assertiviteit
- Gebrek aan vertrouwen in anderen
- Laag zelfbeeld
- Neutrale situaties verkeerd interpreteren als negatief
- Geen goede vrienden/geen sociaal netwerk
- Zelfisolatie
- sociale remmingen
- Niet bereid om risico's te nemen of nieuwe dingen te proberen
- Zichzelf als sociaal onbekwaam of inferieur beschouwen
- Waakzaam op tekenen van afkeuring of afwijzing
Diagnose
Een vermijdende persoonlijkheidsstoornis kan alleen worden gediagnosticeerd door een getrainde professional in de geestelijke gezondheidszorg op basis van criteria die zijn beschreven in de Diagnostische en statistische handleiding voor geestelijke aandoeningen (DSM-5). Hoewel een huisarts het eerste aanspreekpunt voor een diagnose kan zijn, moet uw arts voor diagnose doorverwijzen naar een psycholoog, psychiater of andere beroepsbeoefenaar in de geestelijke gezondheidszorg.
Een vermijdende persoonlijkheidsstoornis wordt meestal gediagnosticeerd bij volwassenen, omdat de persoonlijkheden van kinderen zich nog steeds ontwikkelen en gedrag zoals verlegenheid normale ervaringen in de kindertijd kunnen zijn die later ontgroeid zijn.
Volgens de DSM-5 moet een persoon een consistent patroon hebben van het vermijden van sociaal contact, overdreven gevoelig zijn voor afwijzing en kritiek, en zich ontoereikend voelen, zoals blijkt uit ten minste vier van de volgende criteria:
- Vermijden van beroepsactiviteiten met veel sociaal contact uit angst voor kritiek, afkeuring of afwijzing,
- Onwil om betrokken te raken bij anderen, tenzij je zeker weet dat ze je leuk zullen vinden
- Terughoudendheid in intieme relaties uit angst om belachelijk gemaakt of vernederd te worden
- Preoccupatie met kritiek of afwijzing in sociale situaties
- Remming in nieuwe sociale situaties door zich ontoereikend te voelen
- Gevoelens van sociaal onbekwaam, onaantrekkelijk of inferieur zijn aan anderen
- Aarzeling om risico's te nemen of nieuwe dingen te doen uit angst voor schaamte
Oorzaken
Er wordt gedacht dat de oorzaken van vermijdende persoonlijkheidsstoornis genetische, omgevings-, sociale en psychologische factoren zijn. Emotionele mishandeling, kritiek, spot of gebrek aan genegenheid of opvoeding door een ouder of verzorger in de kindertijd kan leiden tot de ontwikkeling van deze persoonlijkheidsstoornis als er ook andere factoren aanwezig zijn. Ook afwijzing door leeftijdsgenoten kan een risicofactor zijn.
Vaak zijn personen met de stoornis erg verlegen als kinderen en ontgroeien ze deze verlegenheid niet naarmate ze ouder worden.
Sociale angststoornis en vermijdende persoonlijkheidsstoornis hebben vergelijkbare symptomen en genetica, waarbij AVPD de ernstiger vorm van de aandoening is.
Gerelateerde voorwaarden:
Een vermijdende persoonlijkheidsstoornis kan samen voorkomen en overlappen met een aantal andere aandoeningen, waaronder:
- Sociale angststoornis
- Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis
- Borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS)
- Stoornis in middelengebruik
- Depressie
- Agorafobie
Behandeling
De meeste mensen met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis zoeken geen behandeling. Als ze dat wel doen, is dat vaak voor een specifiek levensprobleem dat ze ervaren of voor andere soorten symptomen zoals depressie en angst, en ze zullen de behandeling meestal stopzetten als dat probleem is opgelost .
Een vermijdende persoonlijkheidsstoornis kan moeilijk te behandelen zijn, net als andere persoonlijkheidsstoornissen, omdat het een blijvend gedragspatroon is en het voor de persoon met de stoornis moeilijk kan zijn om te erkennen dat psychotherapeutische hulp nodig is en heilzaam kan zijn.
Helaas zijn de vooruitzichten voor mensen met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis die geen behandeling zoeken nogal somber: ze worden meestal geïsoleerd en gebruiken vermijding als hun enige coping-strategie.
Aan de andere kant, wanneer de behandeling met succes wordt toegepast, kan het helpen om de symptomen te verminderen en het scala aan copingstrategieën te vergroten die de persoon kan gebruiken om zijn angst te beheersen. Iemand met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis zal waarschijnlijk altijd een beetje verlegen zijn, maar vermijding zal hun gedachten niet domineren.
Praattherapie
Praattherapie voor vermijdende persoonlijkheidsstoornis kan cognitieve gedragstherapie (CGT), psychodynamische therapie en schematherapie omvatten. Groepstherapie en training in sociale vaardigheden kunnen ook nuttig zijn.
CGT is nuttig om te leren hoe u nutteloze denkpatronen kunt veranderen, terwijl psychodynamische therapie gericht is op het bewust worden van hoe ervaringen, pijn en conflicten uit het verleden kunnen bijdragen aan de huidige symptomen.
Schematherapie voor vermijdende persoonlijkheidsstoornis is een integratieve benadering die voortbouwt op CGT en vele andere therapeutische technieken. Het heeft een focus op de therapeutische relatie tussen therapeut en cliënt, en een doel van het verbeteren van het dagelijks functioneren en het verkrijgen van inzicht voor verandering op basis van begrip en re-engineering van vroege levenservaringen.
Een belangrijk kenmerk van schematherapie is 'beperkte reparenting', waarbij de cliënt uitdrukking geeft aan de behoeften van zijn jeugd en leert een gezonde ouderstem te ontwikkelen en te internaliseren.
Belangrijkste concepten van schematherapie
Bij schematherapie leert de cliënt over vier hoofdconcepten:
- Hoe onaangepaste schema's patronen zijn die gedurende het hele leven worden herhaald. Deze patronen zijn gegroepeerd in vijf gebieden: ontkoppeling en afwijzing, verminderde autonomie en prestatie, verminderde grenzen, buitensporige verantwoordelijkheid en normen, overmatige waakzaamheid en remming.
- Welke copingstijlen werden als kind geleerd (bijvoorbeeld ontsnappen, terugvechten).
- Welke schemamodi worden gebruikt om ermee om te gaan en hoe ze niet helpen (bijv. vermijding, onthechting, meegaandheid, straf).
- Hoe gezonde volwassen manieren van coping te ontwikkelen en ervoor te zorgen dat aan de belangrijkste emotionele behoeften wordt voldaan.
medicatie
Hoewel er momenteel geen medicijnen zijn die specifiek zijn goedgekeurd voor de behandeling van ontwijkende persoonlijkheidsstoornissen, kan medicatie worden voorgeschreven om te helpen met die symptomen als een persoon andere gerelateerde aandoeningen heeft, zoals depressie of angst.
Antidepressiva kunnen bijvoorbeeld nuttig zijn voor het verbeteren van de stemming en anhedonie, het verminderen van angstsymptomen en kunnen ook de gevoeligheid voor afwijzing verminderen.
De 9 beste online therapieprogramma's We hebben onpartijdige beoordelingen geprobeerd, getest en geschreven van de beste online therapieprogramma's, waaronder Talkspace, Betterhelp en Regain.Omgaan met
Een van de eerste stappen bij het verbeteren van de kwaliteit van leven met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis is het herkennen van de tekenen. Door uw specifieke symptomen te begrijpen, kunt u beter met uw therapeut samenwerken om manieren te vinden om ze te omzeilen.
Overweeg om ook vrienden en familie bij uw therapie te betrekken, zodat zij beter begrijpen wat u doormaakt en hoe u kunt helpen.
Zelfzorg is ook essentieel, inclusief het vinden van gezonde copingvaardigheden die voorkomen dat je drugs of alcohol gebruikt, rookt, te veel eet of jezelf verwondt als je het moeilijk hebt.
Als u of een geliefde worstelt met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis, neem dan contact op met de nationale hulplijn voor middelenmisbruik en geestelijke gezondheidszorg (SAMHSA) op 1-800-662-4357 voor informatie over ondersteunings- en behandelingsfaciliteiten in uw regio.
Zie onze Nationale Hulplijn Database voor meer informatie over geestelijke gezondheid.
Een woord van Verywell
Als je denkt dat iemand die je kent of liefhebt, symptomen van een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis heeft, is het belangrijk om die persoon aan te moedigen hulp te zoeken. Zonder professionele behandeling zoals gesprekstherapie is het onwaarschijnlijk dat de symptomen en hun gerelateerde effecten op relaties zullen verbeteren.