Wat is kortetermijngeheugen?
Kortetermijngeheugen, ook bekend als primair of actief geheugen, is het vermogen om een kleine hoeveelheid informatie in de geest op te slaan en deze gedurende een korte tijd gemakkelijk beschikbaar te houden.
- Kortetermijngeheugen is erg kort. Wanneer kortetermijnherinneringen niet worden geoefend of actief worden onderhouden, duren ze slechts enkele seconden.
- Het kortetermijngeheugen is beperkt. Er wordt vaak gesuggereerd dat het kortetermijngeheugen slechts zeven items tegelijk kan bevatten, plus of min twee.
Looptijd
De meeste informatie die in het kortetermijngeheugen wordt bewaard, wordt ongeveer 20 tot 30 seconden bewaard, maar het kan slechts enkele seconden zijn als herhaling of actief onderhoud van de informatie wordt verhinderd. Sommige informatie kan tot een minuut in het kortetermijngeheugen worden bewaard, maar de meeste informatie vervalt spontaan vrij snel, tenzij je oefenstrategieën gebruikt zoals de informatie hardop zeggen of mentaal herhalen.
De informatie in het kortetermijngeheugen is echter ook zeer storingsgevoelig. Alle nieuwe informatie die het kortetermijngeheugen binnenkomt, zal snel oude informatie verdringen. Soortgelijke items in de omgeving kunnen ook het kortetermijngeheugen verstoren.
U kunt bijvoorbeeld moeilijker iemands naam onthouden als u zich in een drukke, lawaaierige kamer bevindt, of als u nadenkt over wat u tegen die persoon moet zeggen in plaats van op zijn naam te letten.
Hoewel veel kortetermijnherinneringen snel worden vergeten, zorgt het aandacht voor deze informatie ervoor dat het de volgende fase - het langetermijngeheugen - kan voortzetten.
Capaciteit
De hoeveelheid informatie die in het kortetermijngeheugen kan worden opgeslagen, kan variëren. In een invloedrijk artikel getiteld "The Magical Number Seven, Plus or Minus Two", suggereerde psycholoog George Miller dat mensen tussen de vijf en negen items in het kortetermijngeheugen kunnen opslaan.
Meer recent onderzoek suggereert dat mensen in staat zijn om ongeveer vier brokken of stukjes informatie op te slaan in het kortetermijngeheugen.
Stel je bijvoorbeeld voor dat je een telefoonnummer probeert te onthouden. De andere persoon rammelt het telefoonnummer en jij maakt een snelle mentale notitie. Even later realiseer je je dat je het nummer al bent vergeten. Zonder het nummer te herhalen of te herhalen totdat het in het geheugen is vastgelegd, gaat de informatie snel verloren uit het kortetermijngeheugen.
Korte termijn versus werkgeheugen
Sommige onderzoekers beweren dat het werkgeheugen en het kortetermijngeheugen elkaar aanzienlijk overlappen en zelfs hetzelfde kunnen zijn. Het onderscheid dat vaak wordt gemaakt, is dat werkgeheugen verwijst naar het vermogen om geheugen voor een bepaalde periode te gebruiken, te manipuleren en toe te passen (bijvoorbeeld het oproepen van een reeks instructies terwijl u een taak voltooit), terwijl het kortetermijngeheugen verwijst alleen naar de tijdelijke opslag van informatie in het geheugen.
Het werkgeheugenmodel van Baddeley-Hitch suggereert dat er twee componenten van het werkgeheugen zijn: een plaats waar u visuele en ruimtelijke informatie opslaat (visuospatiaal kladblok) en een plaats waar u auditieve informatie opneemt (fonologische lus). Bovendien wijst het model op een derde deel (centrale uitvoerende macht) dat deze twee componenten controleert en bemiddelt, evenals informatie verwerkt, de aandacht vestigt, doelen stelt en beslissingen neemt.
Hoe korte termijn geheugen op lange termijn wordt?
Geheugenonderzoekers gebruiken vaak het zogenaamde three-store-model om het menselijk geheugen te conceptualiseren. Dit model suggereert dat geheugen uit drie basisopslagen bestaat, zintuiglijk, korte termijn en lange termijn, en dat elk van deze kan worden onderscheiden op basis van opslagcapaciteit en duur.
Terwijl het langetermijngeheugen een schijnbaar onbeperkte capaciteit heeft die jaren meegaat, is het kortetermijngeheugen relatief kort en beperkt. Omdat het kortetermijngeheugen zowel qua capaciteit als qua duur beperkt is, vereist het bewaren van herinneringen dat de informatie van kortetermijngeheugens naar het langetermijngeheugen wordt overgebracht.
Hoe gebeurt dit precies? Er zijn een paar verschillende manieren waarop kortetermijnherinneringen kunnen worden vastgelegd in langetermijngeheugen, maar de exacte mechanismen voor hoe dit gebeurt, blijven controversieel en worden niet goed begrepen.
Het klassieke model, bekend als het Atkinson-Shiffrin-model of multimodaal model, suggereerde dat alle kortetermijnherinneringen na een bepaalde tijd automatisch in het langetermijngeheugen werden geplaatst.
Meer recentelijk hebben onderzoekers voorgesteld dat er enige mentale bewerking plaatsvindt en dat alleen bepaalde herinneringen worden geselecteerd voor langdurige retentie. Factoren zoals tijd en interferentie kunnen van invloed zijn op de manier waarop informatie in het geheugen wordt gecodeerd.
De informatieverwerkingsvisie van het geheugen suggereert dat het menselijk geheugen ongeveer hetzelfde werkt als een computer. In dit model komt informatie eerst in het kortetermijngeheugen (een tijdelijke opslagplaats voor recente gebeurtenissen) en vervolgens wordt een deel van deze informatie overgebracht naar het langetermijngeheugen (een relatief permanente opslag), net zoals informatie op een computer die op een harde schijf.
Sommige onderzoekers betwisten echter het idee dat er überhaupt aparte winkels zijn voor korte- en langetermijngeheugens.
Onderhoudsoefening
Onderhoudsrepetitie (of repetitie) kan helpen om herinneringen van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen te verplaatsen. U kunt deze benadering bijvoorbeeld gebruiken bij het bestuderen van materiaal voor een examen. In plaats van de informatie slechts een of twee keer te bekijken, kunt u uw aantekeningen herhaaldelijk doornemen totdat de kritieke informatie in het geheugen is vastgelegd.
Chunking
Chunking is een memorisatietechniek die de overdracht van informatie naar het langetermijngeheugen kan vergemakkelijken. Deze benadering omvat het organiseren van informatie in gemakkelijker te leren groepen, zinnen, woorden of cijfers.
Het kost bijvoorbeeld veel moeite om het volgende nummer te onthouden: 65.495.328.463. Het is echter gemakkelijker te onthouden als het is opgedeeld in het volgende: 6549 532 8463.
ezelsbruggetjes
Gemakkelijk te onthouden geheugensteuntjes, afkortingen of rijmpjes kunnen helpen om kortetermijnherinneringen naar een langetermijnopslag te verplaatsen. Enkele veelvoorkomende voorbeelden zijn:
- ROY G BIV: een acroniem dat staat voor de eerste letter van elke kleur van de regenboog-rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo, violet
- "I voor E, behalve na C": om de spelling van veelvoorkomende woorden te onthouden
- "Dertig dagen is september": een rijm dat wordt gebruikt om te onthouden hoeveel dagen een maand heeft
Een andere mnemonische strategie, die teruggaat tot ongeveer 500 BCE, is de methode van loci. De methode van loci houdt in dat je de items die je probeert te leren of te onthouden mentaal in een kamer plaatst, zoals op de bank, naast een plant of op de stoel bij het raam. Om je geheugen te activeren, visualiseer je dat je naar elke locatie gaat, waardoor je wordt opgeroepen voor die informatie.
Geheugenconsolidatie
Geheugenconsolidatie is het proces waarbij onze hersenen kortetermijnherinneringen omzetten in langetermijnherinneringen. Door steeds weer informatie te herhalen of op te roepen, ontstaan structurele veranderingen in de hersenen die de neurale netwerken versterken. Het herhaaldelijk afvuren van twee neuronen maakt het waarschijnlijker dat ze dat in de toekomst nog een keer zullen herhalen.
Korte-termijngeheugenverlies
Voor de meesten van ons is het vrij normaal om af en toe een episode van geheugenverlies te ervaren. We kunnen een maandelijkse betaling missen, de datum vergeten, onze sleutels kwijtraken of soms moeite hebben om het juiste woord te vinden.
Maar als je het gevoel hebt dat je constant dingen vergeet, kan dat irritant en frustrerend zijn en zelfs angst veroorzaken dat we 'het kwijtraken' of de ziekte van Alzheimer krijgen. Door geheugenverlies op korte termijn kunt u zich zelfs zorgen maken dat uw hersenen te afhankelijk zijn van apparaten zoals uw smartphone in plaats van uw geheugen om informatie op te halen.
Mild geheugenverlies duidt echter niet altijd op een probleem, en bepaalde geheugenveranderingen zijn een normaal onderdeel van veroudering. Geheugenverlies op korte termijn kan ook worden veroorzaakt door andere, niet-permanente factoren, waaronder:
- Alcohol- of drugsmisbruik
- Ongerustheid
- Depressie
- Rouw
- Vermoeidheid
- Medicatie bijwerkingen
- Slaaptekort
- Spanning
Een woord van Verywell
Kortetermijngeheugen speelt een cruciale rol bij het vormgeven van ons vermogen om te functioneren in de wereld om ons heen, maar het is beperkt in termen van zowel capaciteit als duur. Ziekte en letsel en de toenemende afhankelijkheid van smartphones kunnen ook van invloed zijn op het vermogen om kortetermijnherinneringen op te slaan en om te zetten in langetermijnherinneringen.
Naarmate onderzoekers meer leren over factoren die het geheugen beïnvloeden, kunnen er nieuwe manieren ontstaan om het kortetermijngeheugen te verbeteren en te beschermen.
Als u in de tussentijd problemen heeft gehad om dingen te onthouden, neem dan contact op met uw zorgverlener. Ze kunnen u een grondig onderzoek doen om te bepalen wat uw symptomen zou kunnen veroorzaken en geschikte veranderingen in levensstijl, strategieën of behandelingen aanbevelen om uw kortetermijngeheugen te verbeteren.
