In de sociale leertheorie is gedragsmodellering de precieze demonstratie van het gewenste gedrag. Volgens de theorie leren we niet alleen door te doen, maar ook door te kijken naar wat anderen doen. In een therapeutische setting is gedragsmodellering doelgericht en positief, waardoor cliënten gezondere manieren van gedrag worden aangeleerd. Maar gedragsmodellering kan ook negatief zijn, zoals een ouder die een bevooroordeelde manier van omgaan met anderen doorgeeft of een vriend die een kind leert drugs te gebruiken. Therapeutische gedragsmodellering wordt vaak gebruikt om cliënten te helpen eerder aangeleerd negatief gedrag te veranderen.
Hoe gedragsmodellering helpt bij het behandelen van fobieën
Albert Bandura was een psycholoog die ontdekte hoe gedragsmodellering mensen kan helpen fobieën te overwinnen. In zijn werk met mensen met slangenfobieën ontdekte Bandura dat wanneer patiënten anderen observeerden die dezelfde angst hadden overwonnen die met slangen omgingen, de huidige patiënten eerder geneigd waren om opluchting vinden. In vergelijking met overreding en het observeren van de psycholoog die de slangen hanteert, ontdekte Bandura dat gedragsmodellering door de voormalige patiënten effectiever was.
Gedragsmodellering wordt effectief gebruikt om mensen met verschillende psychische problemen te behandelen, van angststoornissen tot posttraumatische stressstoornis, aandachtstekortstoornis tot eetstoornissen. Het is bijzonder effectief gebleken bij de behandeling van verschillende fobieën.
Vergelijkbaar met een andere behandeling voor fobieën die bekend staat als systematische desensibilisatie, stelt gedragsmodellering de fobische patiënt bloot aan het object of de situatie die hij vreest, maar de confrontatie wordt door een andere persoon ervaren in plaats van door de patiënt zelf. fobie met ontspanning in plaats van angst, heeft de patiënt een referentiekader om die reactie te imiteren. In theorie zou de patiënt deze nieuwe reactie kunnen overbrengen op situaties uit het echte leven.
Voordelen en beperkingen
Wanneer alleen gebruikt, is gedragsmodellering effectief gebleken voor leren op korte termijn. Het is echter onwaarschijnlijk dat gedragsmodellering alleen op lange termijn tot gedragsverandering zal leiden, tenzij het wordt gecombineerd met rollenspel en versterking zoals beloningen. Samen gebruikt in volgorde, modellering, rollenspel en versterking verbetert de effectiviteit van deze therapie
Daarnaast is aangetoond dat andere factoren de effectiviteit van gedragsmodelleringstherapie vergroten. Waaronder:
- Modellen die: zeer bedreven zijn in het uitbeelden van het gedrag; sympathiek of bewonderenswaardig; warm en vriendelijk; hetzelfde geslacht en dezelfde leeftijd; en onmiddellijk beloond voor de uitvoering van het specifieke gedrag.
- Doelgedragingen die: duidelijk gedemonstreerd zijn en weinig onnodige details bevatten; gepresenteerd van het minst moeilijke niveau van gedrag tot het moeilijkste niveau; en vastgesteld door verschillende modellen.
Eén techniek onder velen
Gedragsmodellering is een techniek die wordt gebruikt om patiënten met fobieën en andere psychische aandoeningen te helpen. Als het niet de gewenste reactie of verandering oplevert, moeten patiënten worden aangemoedigd om verschillende technieken, benaderingen of medicijnen uit te proberen om hen te helpen hun angsten te overwinnen. Er zijn veel andere technieken voor gedragsverandering beschikbaar en sommige zijn succesvoller voor bepaalde patiënten.
