Paniekstoornis is een angststoornis die meestal begint in de late adolescentie of vroege volwassenheid. Hoewel paniekstoornis vaak begint tussen de leeftijd van 21 en 35 jaar, is het nog steeds mogelijk om deze aandoening in de kindertijd of vroege adolescentie te ontwikkelen.
Paniekstoornis en tieners
De symptomen van paniekstoornis bij tieners lijken erg op de ervaringen van volwassenen. Het belangrijkste symptoom van paniekstoornis is de ervaring van terugkerende paniekaanvallen. Deze aanvallen komen vaak onverwachts voor en worden gekenmerkt door extreme angst, nervositeit en vrees
Paniekaanvallen worden meestal gevoeld door een mix van fysieke, mentale en emotionele symptomen. Deze aanvallen komen meestal uit het niets en gaan gepaard met vier of meer van de volgende symptomen:
- Versnelde hartslag
- pijn op de borst
- Rillingen of opvliegers
- Derealisatie of depersonalisatie
- Overmatig zweten
- Angst om dood te gaan
- Angst om de controle te verliezen of gek te worden
- Duizelig, onvast, licht in het hoofd of flauwvallen
- Gevoel van verstikking
- Gevoelens van gevoelloosheid of tintelingen
- Misselijkheid of buikpijn
- Kortademigheid
- Trillen of trillen
Paniekaanvallen kunnen variëren in symptomen, intensiteit en duur. De meeste duren slechts een korte periode en bereiken binnen 10 minuten een piek
Maar een paniekaanval kan een tiener nog lang blijven treffen nadat deze is geëindigd, waardoor er nog meer nervositeit en angst ontstaat, uren nadat de aanval is verdwenen.
Gevolgen en complicaties
Het ervaren van een paniekaanval kan een beangstigende ervaring zijn voor een tiener. Net als bij volwassenen met een paniekstoornis, zijn tieners die paniekaanvallen ervaren vatbaar voor het ontwikkelen van vermijdingsgedrag
Wanneer dit gebeurt, begint de tiener weg te blijven van situaties, plaatsen en gebeurtenissen waarvan zij denken dat ze een paniekaanval kunnen veroorzaken. Een tiener kan bijvoorbeeld menigten gaan vermijden, zoals op schoolbijeenkomsten of de kantine. Ze kunnen ook angstig worden in auto's of andere vormen van vervoer en bang zijn om plaatsen te verlaten die als veilig worden beschouwd, zoals het huis.
Het herhaaldelijk vermijden van situaties die paniekaanvallen kunnen veroorzaken, is een aandoening die bekend staat als agorafobie. Hoewel de kans groter is dat het op volwassen leeftijd optreedt, kan agorafobie zich tijdens de adolescentie ontwikkelen.
Ongeveer een derde van degenen met een paniekstoornis zal ook agorafobie ervaren. Deze aandoening kan mogelijk slopend worden, waardoor een tiener met agorafobie aan huis gebonden raakt.
Behandelingsopties
Indien onbehandeld, kan een paniekstoornis het leven van een tiener negatief beïnvloeden en mogelijk leiden tot problemen met school, relaties en zelfrespect. Alleen een arts of gekwalificeerde professional kan een diagnose stellen bij een tiener met een paniekstoornis. Een arts kan ook mogelijke medische oorzaken voor de paniekaanvallen uitsluiten en bepalen of er gelijktijdig voorkomende aandoeningen zijn, zoals depressie.
Omdat meisjes ongeveer twee keer zo vaak angstig zijn als jongens, raden deskundigen aan dat alle meisjes en vrouwen tijdens routinematige gezondheidsonderzoeken op angst worden gescreend.
Gelukkig zijn er veilige en effectieve behandelingsopties beschikbaar om tieners met een paniekstoornis te helpen.
Enkele van de meest voorkomende behandelingsopties voor paniekstoornis zijn psychotherapie, medicijnen en zelfhulpstrategieën. Behandelingsresultaten zijn vaak het beste wanneer een combinatie van deze opties wordt gebruikt en de behandelingsaanbevelingen worden opgevolgd.
Door middel van psychotherapie kan een tiener een professional ontmoeten die paniekstoornis behandelt om door diepe emoties heen te werken en copingstrategieën te ontwikkelen. Er kunnen verschillende soorten psychotherapie beschikbaar zijn - de meest voorkomende is cognitieve gedragstherapie (CGT), die erop gericht is de tiener te helpen gezondere manieren van denken en gedragen te ontwikkelen.
Gezinspsychotherapie kan worden aanbevolen om te helpen bij het opbouwen van ondersteunende relaties tussen de tiener en de rest van het gezin. Er kan ook groepstherapie beschikbaar zijn, waarbij de tiener problemen kan oplossen samen met leeftijdsgenoten die ook worstelen met soortgelijke problemen .
Een woord van Verywell
Paniekstoornis kan gedurende de hele levensduur van een persoon aan en uit worden ervaren. Een tiener kan bijvoorbeeld gedurende enkele maanden frequente en onverwachte paniekaanvallen hebben, gevolgd door vele jaren zonder symptomen.
Ongeacht of een paniekstoornis voor een korte periode of gedurende het hele leven wordt ervaren, het hoeft niet onhandelbaar te zijn. Hoe eerder een tiener de hulp krijgt die nodig is, hoe sneller hij op weg is naar herstel.
Als u of een geliefde worstelt met een paniekstoornis, neem dan contact op met de nationale hulplijn voor middelenmisbruik en geestelijke gezondheidszorg (SAMHSA) op 1-800-662-4357 voor informatie over ondersteunings- en behandelfaciliteiten bij u in de buurt.
Zie onze Nationale Hulplijn Database voor meer informatie over geestelijke gezondheid.