Dissociatieve fuga, voorheen fugastaat of psychogene fuga genoemd, is een subtype van dissociatieve amnesie. Het gaat om geheugenverlies voor persoonlijke autobiografische informatie in combinatie met onverwachte en plotselinge reizen en soms het opzetten van een nieuwe identiteit.
Wat is dissociatieve fuga?
Het woord "fuga" komt van het Latijnse woord voor "vlucht", wat de aard van dissociatieve fuga weerspiegelt, omdat het een element van reizen of verwondering inhoudt, weg van iemands huidige situatie.
Dissociatieve fuga is een vorm van omkeerbaar geheugenverlies waarbij persoonlijkheid, herinneringen en persoonlijke identiteit betrokken zijn. Dit type tijdelijk geheugenverlies kan uren, dagen, weken, maanden of langer duren. Het gaat om zwerven of ongeplande reizen, waarbij de persoon een nieuwe identiteit kan vestigen op een nieuwe locatie die heel anders is dan zijn oude leven.
Terwijl dissociatieve fuga vroeger als een afzonderlijke stoornis werd gediagnosticeerd in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV), is het in de nieuwe bijgewerkte DSM-5 in plaats daarvan een subtype van dissociatieve amnesie. Over het algemeen gaan de dissociatieve stoornissen gepaard met aantasting van identiteit, perceptie, bewustzijn en geheugen.
Symptomen van dissociatieve fuga
Wat zijn de symptomen van dissociatieve fuga? Ze omvatten mogelijk al het volgende, afhankelijk van het geval:
Tijdens de Fugastaat
Als u zich midden in een fuga-toestand bevindt, kunt u de volgende symptomen vertonen:
- Verwarring over je identiteit
- Blijkbaar onzeker over je verleden
- Je geconfronteerd voelen als je wordt uitgedaagd over je identiteit
Het is echter belangrijk op te merken dat een persoon in het midden van een dissociatieve fuga mogelijk geen uiterlijke tekenen vertoont die erop wijzen dat hij een psychische aandoening heeft. Dat komt omdat, vanuit het perspectief van de persoon, de nieuwe identiteit hun werkelijke identiteit is. Pas wanneer dit wordt uitgedaagd, kunnen problemen zich voordoen.
Na het einde van de Fugastaat
Zodra een dissociatieve fuga-toestand is verstreken, kunt u symptomen ervaren zoals:
- Gevoelens van depressie
- Perioden van verdriet
- Gevoelens van schaamte
- Ongemak of woede
- Gevoelens van angst over het zijn op een onbekende plek
- Het gevoel hebben dat je tijd hebt verloren
Er moet ook worden opgemerkt dat een persoon meerdere gevallen van dissociatieve fuga kan ervaren, vooral als de onderliggende oorzaak van de fuga nooit wordt aangepakt.
Diagnose van dissociatieve fuga
Hoe wordt dissociatieve fuga gediagnosticeerd?
Diagnose in de DSM-IV
Toen het oorspronkelijk als een afzonderlijke aandoening in de DSM-IV werd opgenomen, moest voor de diagnose aan de volgende criteria worden voldaan:
- Plotseling of onverwacht reizen weg van huis of werk
- Het onvermogen om je eerdere ervaringen te herinneren
- Verwarring over je identiteit en een nieuwe aannemen
- Aanzienlijk leed en beperking over deze kwesties
Het is echter belangrijk om te weten dat dissociatieve fuga meestal alleen achteraf wordt gediagnosticeerd, omdat een persoon die er middenin zit mogelijk geen uiterlijke tekenen vertoont en het voor anderen misschien moeilijk te herkennen is. Dus pas wanneer de fuga eindigt, abrupt of geleidelijk, wordt meestal een diagnose gesteld.
Diagnose in de DSM-5
Sinds de release van de DSM-5 is dissociatieve fuga nu een subtype van dissociatieve amnesie (een stoornis) en verwijst naar symptomen van dissociatieve amnesie die gepaard gaan met de staat van doelbewust reizen of verbijsterd ronddwalen.
Alle andere subtypen worden hieronder vermeld: Verschillende soorten geheugenverlies die in deze aandoening aanwezig kunnen zijn, zijn onder meer:
- gelokaliseerd geheugenverlies
- Selectief geheugenverlies
- gegeneraliseerde amnesie
- Continu geheugenverlies
- Gesystematiseerd geheugenverlies
Diagnostische uitsluitingen
Dissociatieve fuga wordt niet gediagnosticeerd als de fuga-toestand direct verband houdt met een van de volgende aandoeningen of situaties:
- Inname van psychotrope stoffen
- Een algemene medicatietoestand
- Dissociatieve identiteitsstoornis
- Diagnose van delier
- Diagnose van dementie
- Hoofd trauma
- Inname van drugs of alcohol
- Diagnose van epilepsie
Bovendien kunnen mensen in zeer zeldzame gevallen dissociatieve fuga veinzen om juridische of andere redenen.
Diagnosemethoden
Een beoordeling voor dissociatieve fuga zou over het algemeen beginnen met een medisch en neurologisch onderzoek. Indien geïndiceerd, zou een neuroimaging-onderzoek zoals een MRI van de hersenen of aanvullende testikels zoals een elektro-encefalogram (EEG) worden uitgevoerd om zaken als epilepsie uit te sluiten. Zodra fysieke oorzaken waren uitgesloten, zou een psychiater of psycholoog een reeks beoordelingsinstrumenten toedienen en een interview afnemen om te beoordelen of de symptomen het best konden worden verklaard door een diagnose van fuga.
prevalentie
Dissociatieve fuga is zeldzaam met sommige schattingen van ongeveer 0,2 procent van de bevolking. Het komt vaker voor bij volwassenen dan bij kinderen, en ook vaker bij mensen die al gediagnosticeerd zijn met andere dissociatieve stoornissen.
Oorzaken van dissociatieve fuga
Wat zijn de oorzaken van dissociatieve fuga? Hieronder vindt u een lijst met mogelijke gerelateerde oorzaken. Over het algemeen gaat het bij deze situaties om een voorgeschiedenis van significant of herhaald trauma:
- Seksueel misbruik in de kindertijd
- Ervaring met geweld (bijv. verkrachting, marteling)
- Geweld bestrijden
- Zelfmoordpoging
- auto-ongeluk
- Natuurrampen
- Een moord plegen
Als u zelfmoordgedachten heeft, neem dan contact op met de National Suicide Prevention Lifeline op: 1-800-273-8255 voor ondersteuning en hulp van een getrainde counselor. Bel 112 als u of een naaste in direct gevaar verkeert.
Zie onze Nationale Hulplijn Database voor meer informatie over geestelijke gezondheid.
Hoewel je er misschien goed uitziet na het eerste trauma, kunnen herinneringen aan een eerder trauma dissociatieve fuga veroorzaken. Bijvoorbeeld uw misbruiker later in het leven zien of een gebeurtenis meemaken die u aan de eerdere gebeurtenis herinnert (bijvoorbeeld een kleine brand zien nadat u betrokken bent geweest bij een tragische brand).
Bovendien zijn er aanwijzingen dat er een genetische link kan zijn, aangezien familieleden van personen met dissociatieve stoornissen meer kans hebben op dissociatie.
Behandeling van dissociatieve fuga
De duur van de vergeten gebeurtenissen kan variëren. Sommige episodes verdwijnen snel, terwijl andere jaren kunnen aanhouden. Er kunnen meerdere afleveringen zijn.
Het doel van de behandeling is daarom tweeledig:
- Om u te helpen uw identiteit te herstellen en copingstrategieën te ontwikkelen om te voorkomen dat hetzelfde opnieuw gebeurt.
- Om je te helpen het oorspronkelijke trauma dat de episode veroorzaakte, te verwerken en te verwerken.
Behandeling
Er zijn een aantal verschillende soorten behandelingen die kunnen worden toegepast bij een persoon die dissociatieve fuga heeft gehad;
- Psychotherapie om inzicht te krijgen in denkpatronen
- Medicatie voor gerelateerde depressie en angst
- Gezinstherapie om ervoor te zorgen dat u ondersteuning krijgt
- Kunsttherapie om gevoelens op een veilige manier te verkennen
- Klinische hypnose
- Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) om flashbacks en symptomen van posttraumatische stress te behandelen
- Dialectische gedragstherapie (DBT) om te helpen bij het beheersen van potentieel overweldigende gevoelens
- Meditatie- en/of ontspanningstechnieken om symptomen te beheersen en uw interne toestand te bewaken.
Helaas kan dissociatieve fuga meerdere keren voorkomen zonder behandeling van het onderliggende probleem.
De 9 beste online therapieprogramma's We hebben onpartijdige beoordelingen geprobeerd, getest en geschreven van de beste online therapieprogramma's, waaronder Talkspace, Betterhelp en Regain.preventie
De beste preventie is het behandelen van het onderliggende probleem en/of het wegnemen van de dreiging die de episode heeft veroorzaakt.
Omgaan met dissociatieve fuga
Omgaan met dissociatieve fuga kan een uitdaging zijn, omdat de meeste mensen met de aandoening niet weten dat ze het hebben. Als u het echter in het verleden heeft meegemaakt, zijn er dingen die u kunt doen om herhaling te voorkomen:
- Ontvang therapie om symptomen gerelateerd aan de fuga het hoofd te bieden
- Pak het onderliggende probleem aan dat de fuga veroorzaakte door middel van therapie
- Zoek de steun van familieleden om u te helpen op te merken wanneer u risico loopt op fuga
- Probeer mogelijke triggers van een dissociatieve fuga te verminderen of te elimineren
- Oefen meditatie of andere technieken om je innerlijke toestand te helpen beheersen
- Zoek een creatieve uitlaatklep, zoals schilderen of tekenen, voor je emoties
- Als uw arts u medicijnen voor angst of depressie heeft voorgeschreven, zorg er dan voor dat u uw medicijnen regelmatig inneemt
Iemand helpen met dissociatieve fuga
Hoe kun je iemand helpen bij wie de diagnose dissociatieve fuga is gesteld? Hieronder vindt u enkele suggesties.
- Woon therapie bij om meer te weten te komen over hun problemen en hoe u ondersteuning kunt bieden.
- Herken mogelijke triggers en wees er gevoelig voor en hoe ze de persoon die dissociatieve fuga ervaart kunnen beïnvloeden.
- Zorg ervoor dat de persoon adequate zorg krijgt en alle voorgeschreven medicijnen gebruikt zoals voorgeschreven door de psychiater.
Wat te doen als iemand verward lijkt?
Er kunnen veel redenen zijn waarom iemand verward lijkt over zijn omgeving of identiteit, en aangezien dissociatieve fuga relatief zeldzaam is, zal het waarschijnlijk niet de eerste op de lijst zijn. Als u zich zorgen maakt over iemands welzijn, mentale toestand of veiligheid, kunt u het beste hun arts op de hoogte stellen of naar een eerstehulpafdeling brengen.
Een woord van Verywell
Er is meer onderzoek nodig om vast te stellen hoe dit complexe en relatief zeldzame psychiatrische probleem het beste kan worden aangepakt. Als jij of iemand die je kent met dissociatieve fuga heeft geleefd, weet dan dat je niet de enige bent en dat anderen hetzelfde hebben meegemaakt. Als u dat nog niet heeft gedaan, zorg er dan voor dat u de juiste behandeling krijgt om te voorkomen dat hetzelfde opnieuw gebeurt.
Waarom sommige aandoeningen niet worden gevonden in de DSM-5